Rực rỡ Gầu Tào

TTO - Cứ vào mùng 4 đến mùng 6 Tết Nguyên đán, người Mông ở vùng biên giới huyện Mường Khương (Lào Cai)  lại tổ chức hội Grâuk Taox (Gầu Tào) để vui xuân. Hội Gầu Tào có nguồn gốc sâu xa là một phiên chợ tình, một cơ hội để giao lưu gặp gỡ của trai gái Mông sau một năm làm việc vất vả.

Toàn cảnh lễ hội

Ngày nay, hội Gầu Tào là lễ hội vui xuân lớn nhất hàng năm cho tất cả đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống ở miền đất Rồng Hoa - Pha Long, mà chủ yếu là dân của các xã Pha Long, Dìn Chin, Tả Ngài Chồ và Tả Gia Khâu. Ngoài ra đồng bào từ trung tâm huyện Mường Khương và người Mông ở Simacai cũng háo hức đi bộ hàng giờ vượt hàng chục kilomet đường để tham gia lễ hội.

Hội Gầu Tào được tổ chức ở trên sườn đồi, chọn một bãi đất trống rộng làm sân khấu dựng cây nêu. Vào sáng mồng 4 tết, chủ tế cùng với những người khác trong ban tế (gồm cả nam và nữ) sẽ thắp hương, hóa giấy bản để cầu cho dân chúng quanh vùng một năm mưa thuận gió hòa, nhà nhà no đủ, thóc đầy bồ, ngô đầy kho, người người mạnh khỏe và sống sung túc.

Người Mông đi chơi hội, đơn giản chỉ là mặc quần áo đẹp và đứng chơi trên đỉnh núi, dưới những gốc sa mộc cao vút in hình trên nền trời xanh ngắt, trên những mép ruộng bậc thang đang chờ được gieo cấy. Người Mông tưng bừng và rộn rã, uyển chuyển và sắc màu, người Mông đã làm nên một mùa xuân rạng ngời trên đỉnh Pha Long.

Khi đoàn tế cầm ô đi vòng quanh cây nêu và hát những lời cầu khấn của người Mông thì những người dân đến hội địu trẻ con sẽ nhập vào đoàn tế và cùng đi vòng quanh với mong muốn đứa con bé bỏng của mình sẽ được tổ tiên phù hộ và che chở. Những ly rượu ngô được rót tràn và uống cạn để người Mông bày tỏ lòng biết ơn với ban tế, tổ tiên và đất trời.

Sau phần lễ, tại sân khấu nhộn nhịp các hoạt động giao lưu và liên hoan văn nghệ, múa khèn, hát đối... Mồng 4 tết rộn ràng hơn với các cuộc thi ném còn, chọi gà, chọi chim. Mồng 5 tết là thi đẩy gậy, kéo co.

Hoạt động ẩm thực mà hai món ăn được yêu thích nhất là phở và thắng cố luôn hấp dẫn người Mông, hàng quán lúc nào cũng đông nghẹt người. Cánh thanh niên thích thú với hoạt động tìm kiếm, tán tỉnh người yêu. Trẻ con hớn hở say mê với trò chơi cầu quay.

Chùm ảnh về lễ hội Gầu Tào do CTV Tuổi Trẻ gửi về từ Lào Cai:

Thắp hương và làm lễ cầu nguyện cho bản làng

Người Mông dắt trẻ em đi vòng quanh cây nêu cùng ban tế để cầu tổ tiên phù hộ và che chở

Trẻ con cũng hớn hở vui hội cùng người lớn

Tấp nập một quán phở người Mông

Đàn ông say sưa bên chén rượu và bát thắng cố

THỦY TRẦN - Ảnh: NGUYEN