Trong
các điểm du lịch hấp dẫn nhất Bát Xát, ngoài các địa danh như Mường
Hum, Ý Tý, A Mú Sung… thì Mường Vi là điểm du lịch luôn được du khách
quan tâm.
 |
Cách thành phố Lào Cai 28 km về phía Tây
Bắc qua huyện Bát Xát tới Bản Vược rẽ trái là đến xã Mường Vi - nơi có
thung lũng rộng lớn, xung quanh là những dãy núi đá vôi trùng điệp tạo
thành một quần thể hang động rộng lớn gọi là quần thể hang động Mường
Vi. Nơi đây bao gồm các động Ná Rin, Cám Rang, Cám Rúm và Cám Tẳm đều
khá đẹp, đây là một trong những di tích độc đáo và hấp dẫn của tỉnh Lào
Cai.
Sở hữu quần thể hang động liên hoàn nên
Mường Vi được xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia năm 1999.
Trải qua bao năm tháng “ngủ say” trong lòng núi, khi tiềm năng du lịch
được khai thác cũng là lúc “nàng tiên núi bừng tỉnh” phô ra vẻ đẹp lộng
lẫy, kỳ ảo làm say đắm lòng người
Với địa hình giống như một lòng chảo
được bao bọc xung quanh bởi những dãy núi đá vôi hùng vĩ, Mường Vi từ
nhiều đời nay là địa bàn cư trú của đồng bào dân tộc Giáy và một số dân
tộc khác.
 |
Quần thể hang động Mường Vi nổi tiếng và đẹp nhất bởi 3 hang là Pạc Cám, Na Rin và Ná Rim. Trong đó, hang Pạc Cám là một động khô, một số nhà khoa học cho rằng, hang có giá trị cao về khảo cổ học vì nơi đây ẩn chứa nhiều dấu tích của người xưa. Hang Na Rin và Ná Rim lại là những động nước kỳ ảo, đẹp lung linh với muôn vàn nhũ đá gắn liền với sự tích về Tiên.
Theo truyền thuyết, Mường Vi trước kia
còn gọi là Mường Tiên. Vì thấy nơi đây phong cảnh núi non hùng vĩ, thơ
mộng, nên các vị tiên trên trời thường bay xuống dạo chơi, ngắm cảnh và ở
lại trong động. Hàng ngày, tiên dạy cho nhân dân biết khai khẩn ruộng
nương, trồng lúa, trồng ngô. Nhờ đó mà bây giờ Mường Vi mới có thứ gạo
Séng Cù thơm ngon nức tiếng. Mỗi khi làng bản có lễ hội, đám cưới, đám
hỏi… các vị tiên nhà trời còn cho nhân dân mượn bát đũa, đồ dùng để tổ
chức vui vẻ, linh đình. Nhưng do lòng tham và sự không trung thực của
một số người mà tiên nổi giận, biến tất cả những đồ đạc, bát đũa, mâm
xôi… thành đá, tạo nên quần thể hang động như hôm nay.
 |
Chiều cao của các hang trung bình khoảng
5-10 m, chiều rộng trung bình là 10-15 m, chiều dài của các hang này
thì chưa ai biết vì dù có đi vài ngày cũng chưa đến đích. Điều kỳ thú
là, chiều sâu của hang có một dòng suối mát, trong veo với những cồn cát
mịn hay những dải đá sỏi trải dài trong vắt. Suối còn có giếng tiên, có
dòng nước nóng chảy ra từ chân núi nên được gọi là nước tiên. Cũng do
hang nằm dưới chân núi cô Tiên nên nhân dân gọi là động Thuỷ Tiên.
Bên cạnh hang động Thủy Tiên là động Cám
Rúm, hay còn gọi là hang Gió vì lúc nào lòng động cũng hun hút gió,
phía trong có nhiều nhũ đá hình ruộng bậc thang, có buồng nơi các cô
tiên ngủ xung quanh là rèm đá óng ánh; động Cám Rang có cổng trời bằng
đá, có những mâm ngũ quả đá đẹp như chốn tiên cảnh; động Cám Tẳm, tương
truyền trong dân gian xưa là kho nông cụ, đồ dùng của các nàng tiên nay
đã hóa đá…
 |
Quần thể hang, động Mường Vi với các giá
trị khảo cổ học, lịch sử, văn hóa, tâm linh hay du lịch… là tài sản vô
giá mà thiên nhiên đã ban tặng cho con người nơi mảnh đất này. Năm 1999,
quần thể hang động Mường Vi được Bộ Văn hóa công nhận là Di tích lịch
sử - văn hóa cấp Quốc gia. Khi đó, các hang, động trong quần thể được
đầu tư xây dựng đường vào, lắp đặt cửa bảo vệ, hệ thống điện vào sâu
trong lòng hang, nên đã thu hút rất đông du khách tới tham quan. Tuy
nhiên, có một thời gian, lượng khách đến với động Mường Vi thưa vắng dần
vì nhiều lý do, trong đó chủ yếu là vấn đề giao thông. Tuyến đường từ
Bản Vược tới Mường Vi bị xuống cấp nghiêm trọng, các phương tiện đi lại
vô cùng khó khăn khiến nhiều người muốn tới chiêm ngưỡng vẻ đẹp hang
động cũng đành ngậm ngùi luyến tiếc chuyển sang các tuyến, điểm du lịch
khác… Hai năm trở lại đây, tuyến đường khó khăn nhất là từ Bản Vược đi
Mường Hum nối với Ý Tý đã được Nhà nước đầu tư nâng cấp rải thảm nhựa
nối với đoạn từ Ý Tý về A Mú Sung-Trịnh Tường đã được bêtông hóa trước
đó. Đây sẽ là cung đường lý tưởng mà trong suốt hành trình dài gần 100km
du khách có các điểm dừng chân là Động Mường Vi lung linh huyền ảo đến
chợ Mường Hum giàu bản sắc.
Được biết, năm 2012, lần đầu tiên Bát
Xát đã đón trên 2.000 khách du lịch, chủ yếu là người nước ngoài. Trong
bốn tháng đầu năm 2013, số lượng khách tăng gấp đôi do đường Bản Vược Ý
Tý được nâng cấp. Đây là tín hiệu vui đối với du lịch Lào Cai nói chung
và huyện Bát Xát nói riêng.
Quần thể hang động Mường Vi có quy mô lớn, đẹp, chứa đựng nhiều yếu
tố giá trị, như khảo cổ, lịch sử văn hóa, du lịch, là tài sản quý giá mà
thiên nhiên ban tặng cho mảnh đất, con người nơi đây. Để bảo vệ và phát
huy giá trị của di tích này không chỉ là yêu cầu mà còn là trách nhiệm
đối với quá khứ. Hy vọng, quần thể hang động Mường Vi sẽ được sự quan
tâm của các cấp, các ngành, sớm đưa danh thắng này trở lại đúng với vị
trí vốn có, trở thành điểm đến lý tưởng của du khách trong và ngoài
nước, góp phần làm đẹp hình ảnh Lào Cai trên bản đồ du lịch Việt Nam.
Chi Na (thethaovietnam.vn)
Khám phá vẻ đẹp động Mường Vi
Trong các điểm du lịch hấp dẫn nhất Bát Xát, ngoài các địa danh Mường Hum, Ý Tý, A Mú Sung… thì Mường Vi luôn được du khách quan tâm.
Mảnh đất này không chỉ nổi tiếng bởi có thứ gạo đặc sản Séng Cù thơm ngon mà còn được du khách bốn phương nhắc tới vì sở hữu quần thể hang động liên hoàn được xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia năm 1999. Trải qua bao năm tháng "ngủ say" trong lòng núi, khi tiềm năng du lịch được khai thác cũng là lúc "nàng tiên núi bừng tỉnh", phô ra vẻ đẹp lộng lẫy, kỳ ảo say đắm lòng người.
Quần thể hang, động Mường Vi là điểm du lịch hấp dẫn du khách bốn phương tới khám phá.
Động tiên trong lòng núi
Tuy đã được ngắm vẻ đẹp của hang động Mường Vi qua ảnh nhiều lần, nhưng đây là lần đầu tiên tôi và một số người bạn được trực tiếp tham gia vào một cuộc hành trình khám phá động tiên.
Từ thành phố Lào Cai ngược hướng Tây Bắc khoảng 20 km, qua thị trấn Bát Xát, đến xã Bản Vược rẽ trái chưa đầy chục km, chúng tôi đặt chân tới đất Mường Vi. Với địa hình giống như một lòng chảo được bao bọc xung quanh bởi những dãy núi đá vôi hùng vĩ, Mường Vi từ nhiều đời nay là địa bàn cư trú của đồng bào dân tộc Giáy và một số dân tộc khác.
Truyền thuyết kể lại, Mường Vi trước kia còn gọi là Mường Tiên. Vì thấy nơi đây phong cảnh núi non hùng vĩ, thơ mộng, nên các vị tiên trên trời thường bay xuống dạo chơi, ngắm cảnh và ở lại trong động. Hàng ngày, tiên dạy cho nhân dân biết khai khẩn ruộng nương, trồng lúa, trồng ngô. Nhờ đó mà bây giờ Mường Vi mới có thứ gạo Séng Cù thơm ngon nức tiếng.
Mỗi khi làng bản có lễ hội, đám cưới, đám hỏi… các vị tiên nhà trời còn cho nhân dân mượn bát đũa, đồ dùng để tổ chức vui vẻ, linh đình. Nhưng do lòng tham và sự không trung thực của một số người mà tiên nổi giận, biến tất cả những đồ đạc, bát đũa, mâm xôi… thành đá, tạo nên quần thể hang động như hôm nay vẫn thấy.
Điểm đầu tiên chúng tôi khám phá trong quần thể hang, động Mường Vi là hang Ná Rin và Ná Rim, hay còn gọi là động Thủy Tiên nằm ở chân núi Cô Tiên. Cửa động nhỏ chỉ vừa một người chui, nhưng vào sâu bên trong một chút, bạn sẽ vô cùng bất ngờ bởi lòng động trở nên thoáng rộng và hiện ra muôn vàn thạch nhũ đẹp mê hồn.
Nếu chỉ đứng ở ngoài nhìn thì chẳng ai ngờ ngay trong lòng núi này lại có một mê cung diễm lệ đến vậy. Ngược dòng suối trong vắt, nước mát lạnh róc rách chảy từ lòng động ra, chúng tôi bật đèn pin tiến vào sâu hơn.
Hai bên vách động là những thạch nhũ đủ màu sắc chảy xuống muôn hình vạn trạng. Chỗ này là tấm rèm nhung mềm mại, chỗ kia là chiếc bàn đá nhẵn bóng; chỗ khác lại là tua nhũ óng ánh thủy tinh hay dàn đàn đá tự nhiên mà lấy hòn đá nhỏ gõ vào nghe phát những âm thanh rất hay…
Nếu ngước mắt nhìn lên trần động, bạn sẽ vô cùng thích thú bởi được chiêm ngưỡng hàng trăm chiếc đèn chùm lớn nhỏ và nhũ đá óng ánh rủ xuống đẹp như mê cung. Từ chóp những thạch nhũ đã được hình thành từ triệu năm trước, từng giọt nước trong suốt, mát lạnh chắt từ lòng đá mẹ cần mẫn nhỏ xuống hòa vào dòng suối.
Cùng với nhũ đá, những thác nước lớn nhỏ, cồn cát mịn hay dải sỏi trong suốt trải dọc theo suối trong lòng hang làm tôn thêm vẻ diễm lệ của động. Có chỗ, lòng động cao đến chục mét, rộng như một tòa nhà lớn, xung quanh được tạc bằng phù điêu, tạo thành bức họa thạch kiệt tác của tự nhiên…
Bên cạnh động Thủy Tiên, quần thể hang động Mường Vi còn có nhiều hang động khác đẹp và hấp dẫn không kém. Hang Pạc Cám - theo như các nhà khảo cổ học - còn chứa đựng nhiều dấu ấn của người xưa đến nay chưa khám phá hết được những bí ẩn.
Động Cám Rúm, hay còn gọi là hang Gió vì lúc nào lòng động cũng hun hút gió, phía trong có nhiều nhũ đá hình ruộng bậc thang, có buồng nơi các cô tiên ngủ xung quanh là rèm đá óng ánh; động Cám Rang có cổng trời bằng đá, có những mâm ngũ quả đá đẹp như chốn tiên cảnh; động Cám Tẳm, tương truyền trong dân gian xưa là kho nông cụ, đồ dùng của các nàng tiên nay đã hóa đá…
Du lịch khám phá quần thể hang, động Mường Vi đem lại cho du khách nhiều điều thú vị. Cũng phải nói thêm rằng, từ trước tới nay, ngoài các nhà thám hiểm, có lẽ chưa ai biết hết các ngóc ngách và đi hết chiều sâu của động trong lòng núi Cô Tiên…
Cần được bảo vệ, khai thác và sử dụng hiệu quả
Quần thể hang, động Mường Vi với các giá trị khảo cổ học, lịch sử, văn hóa, tâm linh hay du lịch… là tài sản vô giá mà thiên nhiên đã ban tặng cho con người nơi mảnh đất này. Năm 1999, quần thể hang động Mường Vi được Bộ Văn hóa công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia. Khi đó, các hang, động trong quần thể được đầu tư xây dựng đường vào, lắp đặt cửa bảo vệ, hệ thống điện vào sâu trong lòng hang, nên đã thu hút rất đông du khách tới tham quan.
Một vài năm trở lại đây, lượng khách đến với động Mường Vi thưa vắng dần vì nhiều lý do, trong đó chủ yếu là vấn đề giao thông. Tuyến đường từ Bản Vược tới Mường Vi bị xuống cấp nghiêm trọng, các phương tiện đi lại vô cùng khó khăn khiến nhiều người muốn tới chiêm ngưỡng vẻ đẹp hang động cũng đành ngậm ngùi luyến tiếc chuyển sang các tuyến, điểm du lịch khác…
Tới tham quan hang động, du khách rất thích thú trước vẻ đẹp như mê cung của quần thể hang động. Thế nhưng, sau ấn tượng đẹp đó thì vẫn còn ít nhiều lời phàn nàn và những điều băn khoăn khi chứng kiến thực trạng động Mường Vi hiện nay.
Nhiều người thắc mắc là không hiểu tại sao một Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia mà lối vào tuy được rải đá, nhưng cỏ cây mọc chen nhau um tùm không có ai dọn dẹp. Cửa hang trước kia luôn được khóa bảo vệ an toàn thì nay đã bị hỏng và bỏ không cho mọi người vào hang tự do.
Trong lòng hang, nhiều nhũ đá ở các vị trí cao, thấp đã bị khách du lịch vô ý thức đập vỡ hoặc lấy mang về làm tài sản riêng.
Toàn bộ hệ thống điện trong hang trước đây đầu tư rất tốn kém, khi bật lên làm cho hang động sáng đẹp lung linh kỳ ảo muôn màu thì nay đã bị vỡ, hư hỏng hết. Chính vì thế, quần thể hang động có một không hai của Lào Cai sau khi được công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia không bao lâu lại bị rơi vào quên lãng.
Tìm hiểu thêm, được biết hiện nay Bát Xát đang tích cực thực hiện đề án phát triển du lịch nhằm khai thác những tiềm năng, thế mạnh về du lịch của địa phương. Trong đó, xã Mường Vi nói chung, hang động Mường Vi nói riêng trở thành một điểm hấp dẫn trong một số tuyến du lịch thử nghiệm.
Du khách bốn phương và nhân dân đang trông đợi hành động thiết thực từ phía các ngành chức năng và chính quyền địa phương để lấy lại danh tiếng cũng như vẻ đẹp cho quần thể hang động nổi tiếng này.
Quần thể hang, động Mường Vi là tài sản vô giá của quốc gia cần được giữ gìn, bảo vệ, khai thác và sử dụng hiệu quả. Hy vọng trong tương lai không xa, khu Di tích lịch sử - văn hóa này được đầu tư xây dựng đẹp hơn sẽ lại có rất đông du khách trong và ngoài nước tới tham quan.
Du lịch khám phá động Mường Vi sẽ góp phần quảng bá hình ảnh đẹp của Bát Xát, Lào Cai tới khắp nơi và góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của địa phương phát triển mạnh hơn.
Theo Tuấn Ngọc (Lào Cai Online)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét