Cá nhám là một trong các loại cá giàu chất dinh dưỡng, ăn ngon và được những người sành ăn chế biến nhiều món khoái khẩu. Loại cá này, ngư dân đánh bắt quanh năm. Dọc những làng biển miền Trung, cá nhám có nhiều và món ngon từ cá nhám cũng là một thế mạnh níu lòng du khách.
Với tôi, dù sống ở biển đã lâu năm nhưng hôm nào được ăn cá nhám, cảm giác trong dạ dày vẫn tươi mới ngon lành như thuở mới được ăn lần đầu từ những năm nghèo khó xa lắc xa lơ.
Nói về cá nhám lại nhớ về một thuở. Hồi trước, cá nhám khá rẻ. Ngoài mua được phần thịt cá, người bán còn khuyến mãi kèm một phần gan cá. Thế là về nhà mẹ tôi lại lúi húi kho nấu đủ món.
Cá nhám nấu lá me - Ảnh: Mỹ Tuyết |
Tôi nhớ nhất món cá nhám kho dưa môn trong những ngày mưa lạnh. Cá tươi mua ở ngoài bãi biển, dưa môn mẹ tự cắt ở vườn đem ngâm chua. Hôm nào có cá thì lấy dưa trong hũ ra rửa sạch rồi kho. Ôi chao, cá nhám mà kho dưa môn già lửa thì quá tuyệt, cả thịt cá, gan cá thấm môn mềm nhũn, ăn với cơm vừa thơm vừa béo, rất ngon lành. Cảm giác được vị ngon này nhất là những hôm đi học về đói bụng, vào bếp “làm” một tô cơm nguội với môn kho cá nhám thì no cành bụng, có thể bỏ cả bữa cơm chiều.
Ngoài kho, mẹ tôi cũng thường lấy cá nhám nấu canh chua. Ngày ấy nghèo khó, chợ họp năm ngày một phiên, làm gì có rau nấu chua tươi ngon thường xuyên như bây giờ. Muốn nấu canh chua, mẹ lại ra cây me góc vườn hái nắm lá non, kèm vài trái ớt hiểm, thế là có nồi canh chua lá me non ngon hết ý.
Mẹ nói, nấu canh chua cá nhám chỉ cần ít dầu cho săn cá thôi chứ độ béo thơm đã có chất dầu từ gan cá. Đúng vậy, nồi canh chua cá nhám với lá me ngon ngọt và rất thơm, có mùi béo đặc trưng của gan cá. Những hôm trời nóng bức, tô canh chua cá nhám múc ra thơm lừng, làm ai cũng nôn nao dạ dày. Ngoài phần thịt cá, ăn canh chua cá nhám ta còn thưởng thức được cái giòn ngon của sụn xương cá rất hấp dẫn.
Bây giờ cá nhám vẫn nhiều, thực đơn từ cá nhám cũng không ít. Biết bao những món ngon như cá nhám nhúng giấm, nướng, kho, lẩu... tùy theo sở thích của từng người mà có cách nấu khác nhau. Những món này đều ngon. Lâu lâu, để thay đổi khẩu vị, tôi trở về với món cá nhám nấu lá me non ngày xưa của mẹ...
Mỹ Tuyết
Người miền biển quê tôi, hầu như ai cũng có dịp thưởng thức món cá nhám nhúng giấm. Các thuyền chài sau chuyến ra khơi, ít nhiều cũng mang được về vài ba con cá nhám cho người đi bạn (cách gọi tên những người cùng đi biển với chủ tàu).
Loại cá này mà đem nhúng giấm thì ngon không thể tả. Trước khi chế biến thành món ăn, khâu đầu tiên là phải lột lớp da dày bên ngoài của cá bỏ đi. Khi được thân cá trắng ngần, đem rửa sạch, để ráo nước. Tiếp đến dùng dao bén lạng phi lê dọc hai bên mình cá để lấy những thớ thịt mỏng rồi nhẹ nhàng xếp vào đĩa. Để cá không bị tanh và có mùi thơm, lưu ý trước khi xếp những lát cá vào đĩa cần ướp sơ qua gừng đã giã nhuyễn.
Ảnh: Hòa Nhơn |
Có thể nói làm nên hương vị đặc trưng của món cá nhám nhúng giấm chính là nước chấm. Thường khi nói đến nước chấm, người ta hay liên tưởng đó có thể là chén nước mắm chua ngọt hay chén mắm nêm thơm lừng, nhưng thật ra món ăn này có loại nước chấm khá đặc biệt. Nguyên liệu chủ yếu để làm nước chấm chính là gan của loại cá này. Lấy gan cá luộc sơ qua nước sôi, băm nhỏ, trộn thêm ít thịt heo nạc xay nhuyễn. Sau đó, ướp hỗn hợp này cùng với hành tím băm nát, bột ngọt, tiêu, nước mắm để chừng 5 phút cho thấm đều. Bắc chảo dầu lên bếp, phi hành cho thơm rồi trút hỗn hợp này vào xào qua xào lại. Để có độ sánh, hòa ít bột mì vào nước lọc, đánh tan rồi cho vào chảo, cuối cùng sẽ có một loại nước chấm sền sệt thơm nức mũi.
Món ăn này tuy mất thời gian cho các công đoạn chuẩn bị nhưng đảm bảo khi nếm qua ai cũng phải gật đầu tấm tắc khen ngon. Sau khi đã có một đĩa cá tươi ngon, một chén nước chấm thơm lừng, là đến khâu chuẩn bị một nồi giấm có pha ít bột ngọt cùng vài lát gừng tươi, cà chua, một rổ rau tươi xanh. Còn nhớ bọn trẻ con chúng tôi ngày trước hiếm khi có dịp được ăn món ngon này, ngoại trừ những ngày nghỉ hay dịp đặc biệt nào đó. Cái cảm giác cả nhà quây quần bên bếp lửa, hít hà vị chua chua của giấm theo khói bốc lên, vị bùi bùi của nước chấm và mùi thơm quyến rũ của cá thì thật khó mà cưỡng lại cơn thèm. Với một ít rau sống, một lát cá nhúng giấm cuộn vào cái bánh tráng mỏng rồi chấm vào nước dùng và cho vào miệng thì... ngon hết biết! Người lớn khi ăn món này thường kèm theo ít rượu đưa cay, còn trẻ con chúng tôi chỉ cần vài cuốn bánh tráng bọc cá nhám là đã cảm thấy sướng rơn...
Hòa Nhơn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét