Lăng mộ Cao Lỗ Vương là một di tích lịch sử đã được xếp hạng, nằm tại thông Tiểu Than, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh, thờ vị tướng thiên tài đã chế ra nỏ thần bảo vệ Thành Cổ Loa làm cho địch ngày đêm không yên.


Cao Lỗ Vương là một tướng tài của Thục Phán An Dương Vương, quê quán tại xã Cao Đức, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh ngày nay. Tương truyền, ông là người chế ra nỏ liên châu (bắn được nhiều mũi tên một phát) mà còn được gọi là nỏ thần. Ông là người khuyên Thục An Dương Vương dời đô xuống đồng bằng, tìm đất đóng đô và là người được An Dương Vương giao nhiệm vụ thiết kế và chỉ huy công trình xây thành Cổ Loa. Cao Lỗ là một anh hùng sáng tạo văn hóa, là biểu tượng của trí tuệ, sức mạnh Việt Nam ngay từ buổi đầu dựng nước, dựng đô.


Tương truyền rằng sau khi Loa Thành bị thất bại, tướng bị lâm trận chết, thiên đình đã sai Hổ cầm đầu của ông về nơi quê hương bản xứ. Vào một đêm có một nhóm người của bản xứ đang chơi đùa thì có một con Hổ càm một chiếc đầu xuất hịên, mọi người vội chạy về gọi thêm người để ra đánh Hổ, khi mọi người trong Làng chạy ra thì không thấy Hổ đâu nữa mà thấy một ngôi mộ tại đó và những dòng chữ mang tên ông. Kể từ đó nhân dân nơi đây đã lấy ngày 10/3 âm lịch hàng năm là ngày giỗ của ông và tổ chức nhiều lễ hội để tưởng nhớ tới vị tướng anh hùng của dân tộc.

Sưu tầm