Bay trên đỉnh Ky Quan San

LCĐT - Được mệnh danh là nóc nhà của huyện Bát Xát, là đỉnh núi cao thứ 4 của Việt Nam và cao thứ 2 ở Lào Cai sau Fansipan, Ky Quan San hay còn gọi là Bạch Mộc Lương Tử không hổ danh là một trong những “đại đỉnh” thuộc dãy Hoàng Liên Sơn khi mang trong mình tất cả những vẻ đẹp kỳ vĩ, hoang sơ và đầy bí hiểm của đại ngàn.

 Gian nan đường lên Ky Quan San

Ðể chinh phục Ky Quan San, nơi dân phượt vẫn gọi là ranh giới “trên trời” của hai tỉnh Lào Cai và Lai Châu, bạn chỉ có cách leo bộ từ hướng Lào Cai hoặc Lai Châu.

Đường treo vách núi

Sau hành trình dài ngược núi đến xã Sàng Ma Sáo (Bát Xát), chúng tôi chinh phục Ky Quan San theo hướng đi từ thôn Nậm Pẻn 2. Vừa chạm chân đến đầu thôn đã thấy đỉnh núi cao ngất như bức tường thành phía sau bản người Dao đỏ. Mây vờn quanh che khuất đỉnh núi. Thấy mọi người chỉ trỏ to nhỏ rằng đó là Ky Quan San, anh Thào A Khứ, “thổ công” của xã và cũng là một trong những người đưa đường cười vang: Đây không phải là Ky Quan San đâu! Rồi anh trêu: Đây chỉ là cháu, là chắt thôi! Cô bạn người miền xuôi thủ thỉ: Từ bé đến giờ, đến một quả đồi tôi còn chưa từng bước qua, nói gì đến ngọn núi cao ngất kia. Vậy mà anh Khứ bảo mới chỉ là “cháu, chắt”, vậy không biết “cụ, kỵ” của nó hùng mạnh đến mức nào!

Trên đường chinh phục đại đỉnh có nhiều đoạn đổ nghiêng theo vách núi.

Sau khi đi hết bậc đá dẫn lên ngôi nhà cuối cùng trong thôn Nậm Pẻn 2, chúng tôi men theo con đường đất. Tháng 3, thời tiết vẫn còn se lạnh, vậy nhưng “lâm trận” mới một lúc, con dốc cao khiến người nào người nấy “thở ra đằng tai”, khuôn mặt đỏ bừng, lấm tấm mồ hôi. Cả đoàn không ai bảo ai lần lượt cởi bỏ áo khoác ngoài. Thu Hà - cô gái miền xuôi - ngồi phịch xuống vệ đường thở dốc. Tôi cũng thấy tim mình đập thình thịch. Một số thanh niên nhảy phắt qua chiếc hào sâu vào nương bên đường, loáng chốc cầm ra một bó vầu dài chừng 1 m. “Thổ công” Khứ nói đây là chiếc gậy thần kỳ giúp mọi người vượt núi và mệnh lệnh: “Chúng ta sẽ đi tốc độ vừa phải, đều chân, tránh lúc nhanh lúc chậm, không nên dừng lại đột ngột cũng không nên dừng nghỉ quá lâu sẽ gây mệt và nguy hại cho sức khỏe. Khi nào thực sự mệt mới nghỉ để lấy sức”. Nghỉ đôi phút, cả đoàn hơn 20 người lại hối hả lên đường. Một vài người thi thoảng lui phía sau dừng nghỉ, lúc ấy, A Khứ lại đứng ở trên đầu dốc giục bước.

Cứ thế ngược dốc hơn 2 tiếng đồng hồ, cả đoàn đến một đỉnh núi cao 1.500 m. Đoạn đường chưa đầy 30 m chênh vênh đổ dạt theo vách núi đá lởm chởm, nhọn hoắt. Đường đi chỉ là những hốc đá vừa một bàn chân, lại không có cây mọc hai bên để người qua có thể bám víu nên nguy hiểm vô cùng. Nhanh như sóc, A Khứ và một số người dân bản địa lao vun vút xuống vách núi, số còn lại ở phía trên trợ giúp cả đoàn qua đường khó. Đi ngửa người rất nguy hiểm, có thể đổ xuống vực bất cứ lúc nào nên chúng tôi được hướng dẫn đi theo kiểu giật lùi. Với cách này, thân người áp sát vào vách núi, chân và đôi tay bám chặt vào các hốc đá để buông người được an toàn. Sau một hồi vật lộn, chúng tôi cũng vượt qua. Ngước nhìn lại vách núi, tim tôi vẫn đập thình thịch lo lắng ngày trở về.

Đếm từng bước chân

Rời vách đá, xuyên qua đoạn đường mòn chằng chịt cỏ gai và cây bụi là thung lũng rộng mênh mông. Thật lạ, chẳng biết vô tình hay hữu ý, con đường trở thành ranh giới ngăn đôi, phía bên phải là sườn núi thoai thoải với những nương ngô đã thu hoạch, trơ lại thân cây khô trắng, phía bên trái là rừng đá tai mèo đen sì chĩa thẳng lên trời xanh. Nằm trên độ cao 1.700 m lại không có rừng cây bao bọc nên gió ở đây rất mạnh, thổi ràn rạt vào vạt hoa dại tím bên đường.

Những đôi chân thấm mệt nặng nề nhấc từng bước trên nền đất khô khốc, bụi bay mịt mù. Cậu bạn cùng đoàn bỗng nổi chí tang bồng chèo lên mỏm đá cao, cởi phăng chiếc áo mặc ngoài để lộ tấm lưng rám nắng rồi bắc loa “hu hu… la la”. Tiếng kêu vang vọng làm lay động núi rừng, có bầy chim đâu đó giật mình kêu keng kéc, bay loạn. Cả đoàn ai nấy đều thích chí hò hét âm vang xua tan mệt mỏi.

Gian khó nhất là sống lưng khủng long.

Đi thêm chút nữa là rừng cây tống quá sủ rộng mênh mang. Bình thường lá cây xanh ngắt khép tán. Nhưng giờ đang vào mùa xuân, rừng cây bắt đầu đâm chồi nên lá thưa thớt không đủ che cái nắng gần trưa. Mặt trời đứng bóng, oi ả. Mọi người thấm mệt, đôi chân mỏi nhừ không muốn bước. Tìm một tảng đá lớn ven đường, tôi dựa lưng, nghe hơi đá lạnh thấm qua làn áo thật sảng khoái. Đôi chân được phút nghỉ ngơi duỗi dài trên đám lá khô mục, nghe rõ từng thớ cơ giật liên hồi. Nhưng vì không muốn lỗi hẹn với hoàng hôn núi Muối, với những biển mây trắng tinh ở độ cao 2.100 m nên chúng tôi lại vội vã lên đường.

Càng đi, đoạn đường càng thêm gian khó, cứ lên mãi như không có điểm dừng. Trời nắng gắt, mồ hôi túa ra đẫm áo. Lý trí bảo rằng phải đi thật nhanh đến dòng suối đá để nghỉ trưa nhưng đôi chân dường như không muốn bước. Hơn 20 người chia thành mấy tốp, tốp của những người khỏe, người khỏe một chút và người yếu mệt. Đoạn đường dốc dựng, ban đầu là 30 m thì nghỉ một lần nhưng sau đó cứ thu hẹp dần 20 m, 10 m rồi 5 m lại dừng nghỉ. Cô bạn người miền xuôi “thở không ra hơi”. Chúng tôi lê từng bước chậm chạp.

Đỉnh Sừng trâu và sống lưng Khủng long

Sau đêm nghỉ lấy sức ở núi Muối, đoàn lại tiếp tục lên đường. Đoạn đường hôm nay ngắn hơn nhưng gian khó gấp bội vì đa phần là đỉnh cao, vách đá. Trong vô số trải nghiệm từ độ cao 2.100 m đến đỉnh Ky Quan San hùng vĩ thì đỉnh Sừng trâu và sống lưng Khủng long có thể xếp vào hàng oanh liệt. Thực ra, đây chỉ là cách nói hình tượng của người dân địa phương về hai đỉnh núi trên cung đường chinh phục đại đỉnh, nghe qua cũng phần nào mường tượng sự gian khó của đoạn đường. Còn tôi khi đã được “mục sở thị” thì càng chắc như đinh đóng cột rằng không chỉ gian nan mà chúng còn vô cùng nguy hiểm.

Miệt mài chinh phục, chúng tôi đến điểm cao gần 2.500 m. A Khứ giới thiệu: “Người dân địa phương gọi đây là đỉnh Sừng trâu vì nhìn từ xa dáng núi như chiếc sừng trâu chĩa thẳng lên trời”. Quả là giống thật, chân núi choãi rộng nhưng ngọn nhọn hoắt, cao ngất. Đã vượt cung đường vách dựng từ hôm qua nên việc trườn lên thân Sừng trâu cũng không phải là vấn đề quá lớn, nhưng điều đáng sợ nhất là khi lên đến đỉnh sừng. Những người vững tim nhất trong đoàn cũng phải choáng ngợp. Nằm ở vị trí cao ngất lại là núi đá nên không có bất cứ loại cây thân gỗ nào sống ở đây mà chỉ có một vài lùm cây bụi, lá nhỏ, xanh thẫm, hai bên là vực sâu hun hút.

Trước đây đỉnh núi được gắn chóp Bạch Mộc Lương Tử, đến tháng 4/2017 đổi lại thành Ky Quan San.

Tuy nhiên, gian khó nhất phải là sống lưng Khủng long. Bạn đã nhìn thấy khủng long chưa? Dãy núi mà chúng tôi qua không khác gì sống lưng của nó, gập ghềnh, trắc trở và đầy hiểm nguy. Nếu như ở đỉnh Sừng trâu chỉ có một điểm cao thì ở sống lưng Khủng long là vô số điểm cao nối tiếp, mà đường lên những điểm cao ấy thì ôi thôi nó tựa như sợi chỉ nằm chơ vơ trên núi đá. Nếu vô tình đi chệch thì chỉ có nước lăn dài xuống vực sâu nghìn mét. Lúc ở đỉnh dốc bỗng gió mạnh thổi lên ù ù, tôi và cậu bạn phải chắc chân, bấu chặt vào nhau và quay lưng lại chiều gió thổi mới không bị cuốn bay. Có những đoạn dốc cao được cấu tạo bởi tảng đá khổng lồ, nhẵn thín, cách duy nhất vượt qua là bò lên bằng hai tay, hai chân và cả hai đầu gối nữa. Anh bạn cùng đoàn thốt lên: “Cảm giác thật Yomost”. Tôi hiểu anh ấy đang nói đến cảm giác mới mà mình chưa từng trải qua, một cảm giác cực mạnh.

Cung đường đến Ky Quan San với 30 km đường mòn ngược núi, gần 30 ngọn lớn bé, băng qua nhiều suối sâu, vực thẳm... cho chúng tôi quá nhiều trải nghiệm, cảm xúc. Đó là cảm xúc tột đỉnh về sự gian khó, hiểm nguy, cảm xúc vỡ òa khi được chiến thắng khó khăn, chiến thắng chính mình để đến với những cảnh đẹp chốn thần tiên.  

Đỉnh núi Ky Quan San thuộc xã Sàng Ma Sáo là đỉnh núi cao nhất huyện Bát Xát, cao thứ 4 ở Việt Nam, là ranh giới tự nhiên giữa hai huyện Bát Xát (Lào Cai) và Phong Thổ (Lai Châu). Tên Ky Quan San cũng chính là tên gọi lâu đời của thôn Ky Quan San nằm dưới chân núi. Trước kia, người Pháp đã ghi tên đỉnh núi này là Ky Kouân Chan trên bản đồ. Cách đây khoảng 6 năm, do có sự nhầm lẫn nên một nhóm phượt khi chinh phục đỉnh núi Ky Quan San đã đặt chóp inox biểu trưng in tên núi là Bạch Mộc Lương Tử. Tuy nhiên, theo khảo sát không có địa danh nào ở xã Sàng Ma Sáo và các xã trong khu vực có tên gọi này. Tháng 4/2017, UBND huyện Bát Xát đã tổ chức khảo sát và đặt lại chóp inox mới trên đỉnh núi mang tên núi Ky Quan San, độ cao 3.046 m so với mực nước biển.

Hấp dẫn Ky Quan San

Trên chặng đường, đứng ở điểm cao trong buổi chiều tà hoặc đón ánh bình minh, du khách được mặc sức chiêm ngưỡng những biển mây kỳ ảo.

Vương quốc đỗ quyên và kỳ hoa dị thảo

Ngay khi vượt qua con dốc dài đầu tiên cứ dựng đứng như thử thách ý chí quyết tâm của con người, chúng tôi bước vào hành trình trong những khu rừng già ẩm ướt, rêu phong. Quả thực ít nơi còn giữ được những khu rừng nguyên sinh với nhiều cây cổ thụ và hệ sinh thái phong phú đến vậy. Sau cơn mưa, đường lên núi Ky Quan San lầy lội và trơn trượt, nhiều đoạn phải bậm mũi giầy vào rễ cây rừng mà leo lên. Leo mải miết, khi chân đã mỏi nhừ, mồ hôi túa ra ướt áo, ngẩng mặt nhìn lên vẫn là đại ngàn thăm thẳm, cổ thụ vươn cao vút tầm mắt. Giữa trưa, đoàn nghỉ chân ở độ cao 1.700 m trên phiến đá lớn chừng 10 phút để lấy sức, rồi tiếp tục hành trình, đến đoạn cầu gỗ bắc qua khe suối, chẳng ai bảo ai, tất cả đều dừng lại. Dòng suối nơi đây đẹp quá, có những bãi đá cuội khổng lồ trải dài theo khe suối, còn dòng nước thì trong vắt. Tôi men theo triền đá xuống suối, vốc một vốc nước vã lên mặt, uống thử một ngụm nước suối trong leo lẻo, cảm giác mát lạnh đến tận tim gan xua tan những mệt mỏi suốt chặng đường dài.

Điều thú vị nhất khi chinh phục Ky Quan San vào tháng 3, tháng 4 đó là được ngắm loài hoa được mệnh danh là “nữ hoàng” của đại ngàn Hoàng Liên - hoa đỗ quyên - đang vào mùa khoe sắc rực rỡ. Chỉ khi đến gần lán nghỉ ở độ cao 2.100 m so với mực nước biển, chúng tôi mới thực sự mãn nhãn vì được ngắm những cây hoa đỗ quyên quang trụ đang nở hoa đỏ rực, như những đốm lửa rực cháy giữa màu xanh của đại ngàn. Anh Nguyễn Hồng Thắng, du khách cùng đoàn thốt lên: “Trước đây, khi chinh phục đỉnh Fansipan, tôi đã biết đến loại hoa này. Quần thể đỗ quyên quang trụ ở đó đã được công nhận là cây di sản Việt Nam. Thật bất ngờ lần này gặp lại những chùm đỗ quyên đỏ thắm trên núi Ky Quan San, cảm giác như gặp lại cố nhân. Loài hoa đẹp hoang dại, có sức quyến rũ kỳ lạ, khiến tôi mê đắm”.

Cùng với những cây đỗ quyên quang trụ đỏ, núi Ky Quan San còn là “vương quốc” của nhiều loài đỗ quyên khác nữa. Lên đến độ cao 2.800 m, ở vị trí tương đối bằng phẳng, nơi giao nhau giữa hai đỉnh núi, chúng tôi gặp một quần thể đỗ quyên cổ thụ đỏ khác đang khoe sắc. Tiếp tục ngược dốc, trước khi đến chân núi Ky Quan San, phải xuyên qua khu rừng đỗ quyên nghiêng theo triền núi lẫn với rừng trúc cao vút. Những bông đỗ quyên đỏ như những chiếc chuông nhỏ xinh xắn, những bông đỗ quyên hồng cánh mỏng manh rụng đầy lối đi, thành tấm thảm tự nhiên tuyệt đẹp. Ngay dưới chân đỉnh Ky Quan San có hai cây đỗ quyên cổ thụ, trong đó có một gốc đỗ quyên “vua” xòe tán ô rộng, tôi đo đúng 21 gang tay mới hết vòng gốc cây.

Rừng núi Ky Quan San thật huyền bí và nhiều thú vị để khám phá. Cô bạn đồng hành cùng tôi bảo khi xuyên qua “rừng cây ma thuật” rêu phong cảm giác lạnh người, còn nhiều loài “kỳ hoa dị thảo” thì lần đầu tiên được nhìn thấy. Ở độ cao 2.900 m có những bụi hoa nhỏ bám vào vách đá, lá nhỏ như cúc áo nhưng dày và xanh bóng, còn những nụ hoa đỏ đẹp như búp sen, được chúng tôi đặt tên là “tiểu đỗ quyên”. Ngoài ra, còn nhiều loài hoa lạ không tên màu vàng, màu trắng, những bông địa lan tím ngắt bên bờ suối, đẹp đến nao lòng. Trên núi Ky Quan San cũng có những cây phong lá đỏ sau mùa thay lá đang lên xanh mơn mởn…

Bình minh mây lưng chừng núi

Du khách tranh thủ ghi lại những khoảnh khắc đẹp trên “đỉnh trời” Ky Quan San.

Mơ ước của tất cả các phượt thủ khi chinh phục đỉnh Ky Quan San đều là một lần được ngắm biển mây bồng bềnh từ núi Muối hay trên đỉnh cao 3.046 m. Mơ ước đó càng trở nên mãnh liệt hơn như thôi thúc bước chân của chúng tôi vượt qua những đoạn đường gian nan, nguy hiểm. Cuối ngày thứ nhất của hành trình, sau khi bỏ đồ đạc lại lán nghỉ ở độ cao 2.100 m, chúng tôi hành trình lên núi Muối để “săn” cảnh hoàng hôn. Cảm giác ở trên độ cao này, màn đêm đến muộn hơn. 17 giờ, trời vẫn trong vắt, nắng chiếu xiên từng vạt xuống rừng núi mênh mông. Từ đây nhìn ra có thể thấy đỉnh Ky Quan San của xã Mường Hum (Bát Xát) như chiếc mào gà trống khổng lồ hiện ra ngay trước mắt, tưởng chừng như chỉ cách một tầm tay với. Mấy bạn trẻ đợi đến khi mặt trời chuẩn bị “lặn” xuống sau dãy núi xa để chụp cảnh giơ tay “bắt” “nữ thần mặt trời”, rồi tranh thủ up ngay lên facebook vì đây là vị trí duy nhất có thể bắt được sóng điện thoại và có thể vào được mạng internet.

Chúng tôi trở về lán nghỉ, mùi thịt nướng đã tỏa ra thơm phức. Mùa này suối ít nước, nên mấy bóng điện chạy bằng tua bin điện nước không đủ thắp sáng. Bữa ăn diễn ra trong bóng tối và ánh đèn pin nhấp nhoáng giữa đại ngàn lộng gió đem lại cảm giác lạ và thật ngon miệng. Nửa đêm, trời lạnh tê tái, cuốn chặt chiếc chăn bông nằm nghe gió bên ngoài thổi qua rừng cây cổ thụ ù ù như nằm giữa cối xay gió. Vậy mà chỉ cần mở cửa bước ra khỏi lán, ngẩng lên là thấy bầu trời trong veo chi chít những vì sao thi nhau nhấp nháy. Ở độ cao này, cảm giác như vươn tay lên là “hái” được những ngôi sao kia. Rừng cây thì vẫn vần vũ, nghiêng ngả trong gió lốc…

May mắn cho chúng tôi, đêm đó trời không mưa. 4 giờ sáng, mấy porter đã khua cả đoàn dậy chuẩn bị ăn sáng để tiếp tục hành trình chinh phục đỉnh Ky Quan San. Đèn pin trên tay, chúng tôi xuyên qua rừng cây và vượt qua những vách núi cheo leo. Khi vượt lên được vách núi dựng đứng nguy hiểm nhất, nhìn ra thì choáng ngợp bởi khung cảnh bình minh trên độ cao 2.800 m. Từ đây phóng tầm mắt ra xa là biển mây trắng bồng bềnh. Đỉnh núi Ky Quan San phía Mường Hum chiều qua thấy sừng sững là vậy, giờ chỉ nhỏ bằng bàn tay, mấy chóp núi mào gà màu đen nhô lên khỏi biển mây trắng xóa. Mặt trời nhô lên chiếu ánh nắng ban mai xuống biển mây như phủ thêm một lớp phấn hồng, đẹp mê hồn. Còn biển mây thì cứ lớp lớp nối nhau như sóng biển, mây xôm xốp, mềm mại như tấm đệm bông lau khổng lồ, chỉ muốn được nằm ngả lưng trên đó mà thư giãn.

Bay trên đỉnh Ky Quan San

Du khách tranh thủ ghi lại những khoảnh khắc đẹp trên đỉnh  Ky Quan San.

Lo bị tụt lại phía sau xa quá so với nhóm đi trước, chúng tôi lại hì hục leo. Khi mặt trời đã trên đỉnh đầu thì tốp cuối cùng cũng đã có mặt trên đỉnh núi. Sao bao chặng đường gian nan, được tận hưởng những giây phút trên đỉnh trời Ky Quan San thật khó diễn tả. Cảm giác vỡ òa khi chúng tôi vừa chui ra khỏi rừng trúc, nhìn thấy khoảng trời xanh bao la trước mặt. Đỉnh Ky Quan San đây rồi, niềm mơ ước chinh phục của bao phượt thủ. Trên đỉnh núi cao 3.046 m so với mực nước biển, gió lồng lộng thổi, còn bầu trời cứ xanh thăm thẳm không một gợn mây, phóng tầm mắt ra xa là khung cảnh núi rừng trùng trùng, điệp điệp, bao la, hùng vĩ.

Từ đỉnh Ky Quan San nhìn xuống, dưới kia là những sơn khối nhấp nhô trải dài và bao la mây trắng quấn quanh những đỉnh núi. Nhìn lại chặng đường đã qua như sợi chỉ vắt qua hàng chục đỉnh núi, dường như không tin nổi đôi chân mình đã vượt qua tất cả những đoạn đường khó khăn kia. Tôi giang tay, nhắm mắt hít căng lồng ngực tận hưởng không khí trong lành bất tận, phút chốc thấy mình cũng bồng bềnh, lâng lâng nhè nhẹ như đang bay bổng nơi cõi tiên. Còn các thành viên trong đoàn thì đua nhau chụp ảnh để lưu lại những khoảnh khắc đẹp nhất bên chóp Inox biểu trưng ghi tên đỉnh núi và lá Cờ tổ quốc tung bay trong gió. Ở nơi đây, trên 1 trong 5 đỉnh núi cao nhất Việt Nam, được ngắm núi rừng hùng vĩ, hôn lên lá Cờ Tổ quốc thiêng liêng, trong lòng bất kỳ ai cũng dâng lên niềm tự hào và tình yêu bất tận đối với Tổ quốc Việt Nam thân yêu.

        

TUẤN NGỌC - TÔ DUNG