Cổ kinh chùa Nôm – Hưng Yên

Theo truyền thuyết thì xưa kia chùa Nôm được xây giữa rừng thông cổ thụ. Phải chăng sự linh thiêng của ngôi chùa, cũng như của đạo Phật, cộng với sự tốt tươi của ngàn thông trên mảnh đất này, mà có tên “Linh thông cổ tự”.

Tiếng ve râm ran giữa ngày hè oi ả như bản hoà tấu của thiên nhiên trong khu vườn chùa xanh đậm bóng cây cổ thụ.

Chùa Nôm, tên tự là “Linh thông cổ tự” ngự ở làng Nôm, xã Đại Đồng (huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên) thuộc thiền phái Lâm Tế. Chùa trước đây là ngôi đại tự hoành tráng thuộc miền Kinh Bắc, nay là Hưng Yên.

Chùa nằm trong một quần thể di tích lịch sử gắn liền với quá trình thành lập làng Nôm. Đó là đình Tam Giang thờ vị tướng thời Hai Bà Trưng. Đó là cây cầu đá gồm 9 nhịp đầu rồng đã mấy trăm năm nay soi bóng xuống dòng sông Nguyệt Đức, nâng bước chân thiện nam tín nữ đến với chùa.

Đó là làng nghề đúc đồng truyền thống nên trước cổng chùa từ xưa đã trở thành nơi họp chợ mua bán các nguyên liệu phục vụ làng nghề. Người dân ở đây vẫn lưu truyền câu ca: “Đồng nát thì về cầu Nôm. Con gái nỏ mồm về ở với cha”.

Chùa Nôm được xây dựng từ bao giờ không ai còn nhớ. Hiện nay chùa còn bảo tồn được hai tấm bia lớn đặt sau hậu cung ghi lại những tư liệu vô cùng quý báu: Thời Hậu Lê, đời Chính Hoà, năm Canh Thân (1680) sau khi lên ngôi, nhà vua đã cho xây dựng lại chùa này.

Tiếp theo vào các năm Nhâm Thân (1692), Giáp Tuất (1694), Đinh Sửu (1697), Mậu Dần (1698), Kỷ Mão (1699) tiếp tục tu sửa lại tiền đường, Hậu cung và hành lang. Năm Chính Hoà thứ 21 (1700) chùa được sửa lại các cột trụ, tạo thêm tượng, mở rộng sân chùa. Năm Cảnh Thịnh thứ 4 (1796) chùa xây thêm gác chuông và mở rộng hai dãy hàng lang.

Thời nhà Nguyễn, đời vua Thành Thái năm thứ 11 (1899) chùa Nôm lại được trùng tu thêm một lần nữa. 100 năm sau lần trùng tu này, qua bao biến đổi thăng trầm của lịch sử cũng như sự phá huỷ của thiên nhiên bão tố, Chùa bị xuống cấp nghiêm trọng.

Tháng 9/1998, Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam bổ nhiệm đại đức Thích Đồng Huệ về trụ trì tại chùa. Từ đó đến nay, đại đức đã cùng Chính quyền, đoàn thể và nhân dân xây dựng lại ngôi chùa ngày càng khang trang, phù hợp với cảnh quan và quần thể di tích tại ngôi làng cổ.

Quần thể di tích làng Nôm cổ kính có những ngôi nhà cổ, có chợ Nôm, Cầu Nôm, đình Tam Giang và đặc biệt là Chùa Nôm – nơi bảo tồn gần như nguyên vẹn hơn 100 pho tượng cổ.

Đây chính là một quần thể di tích lịch sử văn hoá có các yếu tố cơ bản tạo thành một làng quê tiêu biểu của Việt Nam.

Ngày 12/2/1994, Bộ Văn hoá thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã cấp bằng công nhận Di tích lịch sử văn hoá cho quần thể di tích này. 

Theo chudu24

Ngôi chùa có nhiều tượng đất cổ nhất Việt Nam

Theo Du lịch VN 

(Dân Việt) Trải qua nhiều trận lụt trong lịch sử, những bức tượng đất cổ ở chùa Nôm, tỉnh Hưng Yên vẫn còn nguyên vẹn và giữ được tất cả lớp sơn son thiếp vàng.

   

Cách Hà Nội 30 km về hướng đông, chùa Nôm thuộc quần thể di tích làng Nôm, thuộc xã Đại Đồng, huyện Văn Lâm, là ngôi đại tự có tiếng của phố Hiến còn lưu giữ được nhiều nét cổ.

 

Chùa Nôm nhìn từ gác chuông cổng Tam quan. (Ảnh: Nguyễn Minh Sơn).

Theo truyền thuyết xưa, chùa Nôm được xây giữa rừng thông cổ thụ, có lẽ vì vậy mà chùa còn có tên gọi khác là Linh thông cổ tự. Không còn ai nhớ chính xác sự ra đời của ngôi chùa, chỉ biết rằng trên hai tấm bia lớn còn lưu lại tại đây thì chùa đã được xây dựng lại vào năm 1680 và được trùng tu nhiều lần sau đó.
Ngay từ khi bước vào cổng làng Nôm, du khách sẽ ấn tượng với cảnh quan cổ xưa với những nếp nhà xưa cũ, mái đình rêu phong, giếng nước, cây đa… Theo phong tục của làng, mỗi khi khách lạ tới chơi thường ghé qua đình Tam Giang thắp nén hương trầm để cầu may mắn. Sau đó bước qua 9 nhịp cầu trên phiến đá xanh hơn 200 năm tuổi bắc qua sông Nguyệt Đức, để đến ngôi chùa cổ linh thiêng. Tham quan chùa Nôm, du khách không khỏi ngỡ ngàng với không gian xanh, yên bình và thả hồn mình chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ bí của những pho tượng cổ linh thiêng.

 

Cây cầu đá rêu phong nổi tiếng ở làng Nôm. (Ảnh: Nguyễn Minh Sơn).

Thuộc thiền phái Lâm Tế, chùa Nôm sở hữu 122 pho tượng phật lớn nhỏ làm bằng đất, nằm rải rác khắp nơi với những kích cỡ lớn nhỏ khác nhau, mô tả con đường trưởng thành của đức Phật. Các bức tượng ở đây được khắc họa với những cử chỉ, nét biểu cảm trên khuôn mặt vô cùng sinh động, bao gồm Tam Thánh, Tam Thế, A Di Đà, Bát bộ Kim cương, Thập bát La hán... Có những pho tượng cao trên 3m nhưng đôi khi chỉ to bằng nắm tay. Theo đánh giá của các nhà khoa học, với những nếp nhăn trên áo và một số đặc trưng khác trong tạo tác, những bức tượng ở đây tiêu biểu cho nghệ thuật khắc tượng thế kỷ 18.
Trải qua các trận lụt lịch sử, nhiều nơi trong vùng bị lũ nhấn chìm, thậm chí nóc chùa bị nước cuốn trôi, nhưng kỳ lạ thay khi nước rút, các pho tượng Phật bằng đất bị ngâm nước lâu ngày vẫn không hề bị mục nát, sừng sững hiên ngang như thách thức sự hà khắc của thiên nhiên.

 

Các bức tượng đất cổ ở chùa Nôm. (Ảnh: Vietkings)

Lý giải cho sức sống lâu bền của các pho tượng Phật, một số phân tích của các nhà nghiên cứu cho rằng, đó chính là do trình độ tạo tác điêu luyện của các nghệ nhân thời đó, từ khâu dựng cốt, đắp đất, cho đến sự tỉ mỉ, chau chuốt trong việc phủ các lớp sơn dày.
Du khách có thể thấy được vẻ đẹp hài hòa, phong thủy của chùa Nôm khi đi dạo vãn cảnh chùa, với tháp chuông, lầu trống soi mình trong hồ nước, những tán cây cổ thụ rợp bóng mát. Xuyên qua con đường nhỏ phía hiên chùa, vườn mộ tháp bằng đá ong vàng óng trong nắng sớm. Những tháp đá tuyệt đẹp và nguyên vẹn với niên đại hàng trăm năm tuổi.
Với độ sâu thẳm về tâm linh cùng cảnh quan thiên nhiên đẹp, gợi những gì thuộc về quá khứ xa xưa, chùa Nôm là điểm đến dành cho những ai yêu thích vẻ đẹp xưa cũ. Du lịch đến chùa Nôm, du khách còn có thể khám phá, thưởng ngoạn những nét văn hoá cổ xưa của làng Nôm, một trong những ngôi làng cổ Việt Nam còn được gìn giữ đến ngày nay.

Thăm chùa Nôm (Hưng Yên) - Linh thông cổ tự

BNEWS.VN Chùa Nôm ở làng Nôm thuộc xã Đại Đồng (Văn Lâm, Hưng Yên) có tên tự là “Linh thông cổ tự”. Đây chính là một quần thể di tích lịch sử văn hoá có các yếu tố cơ bản tạo thành một làng quê tiêu biểu.

Chùa Nôm được trùng tu xây dựng vào thế kỷ thứ 18 và hiện nay có quy mô diện tích lên tới 15 ha. Trong ảnh: Toàn cảnh chùa Nôm nhìn từ trên cao. Ảnh: Phạm Kiên - TTXVN

Chùa Nôm ở làng Nôm thuộc xã Đại Đồng (Văn Lâm, Hưng Yên) có tên tự là “Linh thông cổ tự”.  Ảnh: Phạm Kiên - TTXVN

Du khách tới tham quan Chùa Nôm. Ảnh: Phạm Kiên - TTXVN

Chùa Nôm hiện nay có quy mô diện tích lên tới 15 ha. Ảnh: Phạm Kiên - TTXVN

 Đây chính là một quần thể di tích lịch sử văn hoá có các yếu tố cơ bản tạo thành một làng quê tiêu biểu của Việt Nam. Trong ảnh: Chùa Nôm. Ảnh: Phạm Kiên - TTXVN

Chùa Nôm có tên tự là “Linh thông cổ tự”. Ảnh: Phạm Kiên - TTXVN

Chùa Nôm được trùng tu xây dựng vào thế kỷ thứ 18 và hiện nay có quy mô diện tích lên tới 15 ha. Ảnh: Phạm Kiên - TTXVN

Tượng phật tại chùa Nôm. Ảnh: Phạm Kiên - TTXVN

Phạm Kiên/TTXVNNgắm ngôi chùa cổ có vẻ đẹp bất tử với thời gian

Việt Linh )

(Dân Việt) - Ngôi chùa mang trong mình những nét đẹp cổ kính, linh thiêng và dường như bất tử với thời gian khiến ai tới thăm cũng ngỡ như mình đang trở lại không gian của vài trăm năm về trước.

 Chùa Nôm nằm cách không xa làng Nôm, chỉ cần bước chân qua 9 nhịp cầu rồng làm bằng đá xanh với tuổi đời hơn 200 năm bắc qua sông Nguyệt Đức là ngôi chùa với vẻ đẹp cổ kính và linh thiêng đã hiện ra trước mắt.

Chùa Nôm nằm dưới những bóng cây cổ thụ lớn quanh năm tỏa bóng mát, tạo nên vẻ trầm mặc và thanh bình. Bước qua tam quan là lầu chuông và lầu trống nằm đối xứng hai bên. Chiều chiều tiếng chuông chùa  vang lên một âm thanh lan tỏa sự thanh bình.

Lầu Quan Âm của ngôi chùa nằm ở giữa hồ nước này như một đài sen nguy nga, lộng lẫy. Dẫn vào lầu Quan Âm là một cây cầu đá hình cánh cung mô phỏng cây cầu Nôm cổ.

Phía trước cầu là hai tháp Cửu phẩm liên hoa bằng đồng tạo thành một cụm kiến trúc thống nhất làm mãn nhãn người xem.

Cánh cổng với những hoa văn hoạ tiết tinh xảo khiến du khách ngỡ ngàng khi được chứng kiến.

Khu vườn mộ tháp bằng đá ong nằm sát cạnh chùa, dù trải qua hàng trăm năm với biết bao thăng trầm của lịch sử, những tòa tháp đá vẫn đứng sừng sững như thách thức với thời gian.

Mái chùa cong vút nổi bật trên nền trời xanh, mang lại cảm giác uy nghiêm.

 Điều đặc biệt nhất của chùa Nôm là chùa còn lưu được hơn 100 pho tượng Phật bằng đất sơn son thiếp vàng tuyệt đẹp có tuổi hàng trăm năm.

Theo các cụ cao niên trong làng, dù trải qua nhiều trận lụt lịch sử, dù nước dâng cao tới tận nóc chùa thế nhưng các pho tượng Phật bằng đất bị ngâm nước lâu ngày vẫn không hề bị mục nát, sừng sững hiên ngang như thách thức sự hà khắc của thiên nhiên.

Mang trong mình vẻ cổ kính, uy nghi nhưng cũng vô cùng thơ mộng như vậy nên ngày nay chùa Nôm thu hút rất nhiều thu khách thập phương về đây tham quan và vãn cảnh chùa.

Về thăm làng Nôm, chùa Nôm thì cũng không thể bỏ qua cụm quần thể di tích đình làng Nôm với đình, sân đình, cây đa, giếng nước... những dấu tích cổ đặc trưng của vùng quê đồng bằng Bắc bộ.

 Tương truyền ngôi đình thờ Đức Thánh Tam Giang, là tướng dưới thời Hai Bà Trưng, có công đánh giặc cứu dân, cứu nước và hiển linh giúp Lê Đại Hành đánh thắng quân Tống, được vua sắc phong là “Hộ Quốc Phúc Thần”.

Trước sân đình là cây đa cổ thụ hàng trăm năm tuổi, toả bóng mát cho cả một khoảng sân rộng lớn, gần đó có giếng làng được xếp bằng những vỉa đá đã phủ rêu xanh.

Với không gian cổ kính và bình yên, cụm di tích chùa, đình làng Nôm vẫn còn lưu giữ được những nét văn hóa cổ xưa, những hoài niệm dân dã mà giờ đây rất ít nơi còn có được.