Ai không được dùng aspirin?

Aspirin là thuốc bán không cần đơn (OTC) nhưng không có nghĩa là thuốc này "hoàn toàn vô hại". Sau đây là danh sách các bệnh không nên dùng aspirin.

Aspirin không dùng cho trẻ dưới 16 tuổi - Ảnh minh họa - Nguồn Internet

- Đang bị hay có tiền sử viêm loét dạ dày tá tràng, viêm đường ruột nói chung.

- Đang có nguy cơ chảy máu (tổn thương, ban xuất huyết dưới da, sốt xuất huyết, phẫu thuật, sinh đẻ) hay đang dùng thuốc kháng đông (như coumarin, clopidrogel…).

- Đang có bệnh về hô hấp hay đang ở trong tình trạng suy hô hấp. (Aspirin gây ảnh hưởng xấu đến hệ hô hấp làm khó thở, suy giảm hô hấp; gây co thắt phế quản, làm nặng thêm bệnh hen, viêm phổi tắc nghẽn mạn tính).

- Có tiền sử hay đang bị viêm thận, suy gan, cao huyết áp.

- Đang mang thai, trước trong và sau khi đẻ, đang nuôi con bú. Dùng 3 tháng đầu thai kỳ, aspirin có tiềm năng gây quái thai. Tính gây chảy máu của aspirin cũng sẽ làm tăng sự chảy máu lúc sinh đẻ.

- Với người cao tuổi, aspirin tạo ra các tân mạch ở võng mạc, tân mạch này sau đó bị vỡ ra, gây xuất huyết, giảm thị lực (bệnh thoái hóa hoàng điểm ẩm).

- Người dưới 19 tuổi, khi bị nhiễm virút (cúm influenza type B, thủy đậu, coxsakie virus, echovirus) mà dùng aspirin sẽ thúc đẩy hình thành  hội chứng Reye. Đây là bệnh lý não - gan hiếm gặp, với biểu hiện phù não, thoái hóa tế bào thần kinh não; suy gan, gan to ... Nếu cứu chữa không kịp thời sẽ tử vong sau vài giờ, nếu kịp thời thì có thể hồi phục song để lại khuyết tật nhẹ hay di chứng não nặng.

Cẩn thận khi dùng aspirin cho trẻ em

Trẻ hay bị dị ứng và khả nặng chống đỡ lại thấp. Aspirin thường gây dị ứng cho trẻ, nhẹ (nổi mề đay, ban xuất huyết) nhưng có khi rất nặng (sốc phản vệ).

Aspirin gây ra nhiều tác dụng không mong muốn cho trẻ em nên tất cả những chống chỉ định với người lớn cũng là chống chỉ định cho trẻ em.

Nhưng tác dụng không tốt dễ xảy ra ở mức nặng hơn ở trẻ em. Do đó, không dùng aspirin cho trẻ em dưới 16 tuổi.

Riêng trường hợp đang bị nhiễm virút thì cả trẻ 18 tuổi cũng không được dùng aspirin (tránh bị hội chứng Reye). Thầy thuốc có thể chỉ định aspirin cho trẻ dưới 16 tuổi trong một số trường hợp ngoại lệ.

Khi có những chỉ định ngoại lệ này bà mẹ có thể cho con dùng aspirin song phải cùng với thầy thuốc theo dõi chặt chẽ.

Aspirin là một acid gây xót và cồn cào khi uống, nhất là uống khi đói, gây bào mòn dạ dày, hủy hoại tế bào biểu mô ở dạ dày tá tràng, đường ruột nói chung. Loại aspirin pH8 không tan trong dạ dày mà chỉ tan ở ruột nên làm giảm được tác dụng phụ do tính acid của aspirin gây ra. Tuy nhiên, người có tiền sử bị viêm loét dạ dày tá tràng, đường ruột không được dùng aspirin kể cả aspirin pH8. Trường hợp dùng aspirin ngừa đông máu thì phải tuân thủ liều lượng, phải định kỳ kiểm tra chỉ số INR (chỉ số này cho biết nguy cơ đông máu chảy máu, thầy thuốc dựa vào đó để chỉnh liều nếu cần). Người bị đột quỵ do tắc mạch máu não bởi cục máu đông, BS cho dùng aspirin để ngăn sự tái hình thành cục máu đông, nhưng người bị đột quỵ do vỡ mạch máu não bởi cao huyết áp lại không dược dùng aspirin vì sẽ làm tăng sự chảy máu.

AloBacsi.vn 
DS.CKII. Bùi Văn Uy – Sức khỏe và đời sống