Khách sạn cổ nhất còn đến bây giờ

Trong cuốn Đông Dương ngày ấy (1898 - 1908), tác giả Claude Bourrin cho biết khi ông ngụ tại Continental vào năm 1898 thì Nhà hát Thành phố đang được xây dựng. Khách sạn Continental đã được khánh thành trước đó 9 năm.

Khách sạn Continental thời kỳ hưng thịnh thập niên 1930 - 1940

ẢNH TƯ LIỆU

Từ năm 1907 - 1910 tầng dưới của khách sạn là nhà sách của F.H.Schneider. Ông Schneider là người sáng lập ra tờ Lục tỉnh tân văn (1907) do ông Trần Chánh Chiếu làm chủ bút.

Tác giả Horace Bleackley trong quyển A tour in southern Asia (1925 - 1926) viết về không khí khách sạn thời đó như sau: “Bữa ăn được phục vụ tại các bàn nhỏ, thắp sáng bởi các ngọn đèn thần tiên trên hàng hiên rộng được che phủ bởi cây cối của đường Catinat (nay là Đồng Khởi - NV), và từ chín giờ tối cho đến nửa đêm, cảnh tượng phảng phất như một nhà hàng tại Champs Élysées. Bên kia đường một nhóm ăn mặc bảnh bao bước ra từ hành lang của rạp chiếu bóng hàng đầu... và gia nhập bữa tiệc đêm tụ tập tại các chiếc bàn nhỏ trên vỉa hè đằng trước khách sạn. Một dòng xe và xích lô, chở đầy đàn ông và đàn bà ăn mặc nhẹ nhàng để đi hóng gió, lướt đi không ngừng dọc theo con đường. Có lẽ một cuộc khiêu vũ đang diễn ra trong phòng khách của khách sạn, quay mặt ra khoảnh sân vuông vức” (Ngô Bắc dịch).

Khách sạn trở thành nơi lui tới của những du khách danh tiếng, các nhà văn, nhà thám hiểm: André Malraux, Bodard, Jacques Laurent, James Jones... và sau này là các nhà báo nổi tiếng khác. Những năm trước 1945, công tử Bạc Liêu Trần Trinh Huy lên Sài Gòn thường đến ngụ tại khách sạn Continental. Continental lúc đó đã là một biểu tượng của Sài Gòn.

Kể từ ngày khánh thành, khách sạn đã trải qua vài đời chủ cho đến năm 1930, con rể của Đốc phủ Mầu ở Mỹ Tho, Mathieu Franchini, người Pháp gốc đảo Corse, mua lại khách sạn Continental. Mathieu điều hành khách sạn trong suốt thập niên 1930 cho đến năm 1955. Vợ ông là bà Lê Thị Trọng, một phụ nữ có vẻ đẹp truyền thống, đã sinh cho chồng cậu con trai Philippe Franchini, sau này nối nghiệp cha mình làm chủ khách sạn trong những năm 1965 - 1975.

Theo người con Philippe Franchini viết trong cuốn sách của mìnhContinental Saigon, khi mới mua khách sạn, một người bạn của cha (Mathieu) đã nói với ông: “Mathieu, anh vừa mới tậu được lịch sử của Sài Gòn đấy!”. Có một số tài liệu cho rằng khách sạn là “của hồi môn” từ gia đình Đốc phủ Mầu khi con gái đi lấy chồng. Muốn xác định lại điều này, tháng 5.2017, qua sự giới thiệu của bà Loan de Fontbrune tại Paris (Pháp), tôi liên lạc được với ông Philippe Franchini và được ông trả lời về khoản tiền mua khách sạn như sau: “Khi cha tôi mua Continental với số tiền 155.000 piastre (tiền Đông Dương) thông qua một cuộc đấu giá, ông đang là đại lý của Hãng General Motors (chuyên sản xuất xe Chevrolet, Pontiac, Cadillac...). Đây là một khoản tiền trả góp khá lớn trong đó bao gồm chi phí cho những hạng mục cần sửa chữa. Ông ngoại tôi, Đốc phủ Lê Văn Mầu, đã giúp cha tôi một khoản vay mà sau đó cha tôi đã trả hết khi khách sạn hoạt động trở lại”.

Mua được khách sạn, Mathieu bắt tay vào việc sửa chữa và trang trí lại nó. Philippe kể trong sách về công việc của cha: “Chính Albertini, một tay trang hoàng người Corse, đảm trách công việc này. Gian phòng thông hàng hiên được chuyển đổi thành một nhà hàng cà phê lớn tiện nghi và thanh lịch, những chiếc cột hình trụ và những bức tường phủ lưới gỗ đan chéo nhau được sơn xanh lá cây, trần nhà được thắp sáng bằng những chiếc đèn áp tường miệng loe”.

Chắc hẳn bức tượng đồng Napoleon, một người cùng gốc đảo Corse như ông Mathieu Franchini được mua về trong thời gian này. Bức tượng hiện nay vẫn còn đặt ngay tại quầy nhận khách ở sảnh lớn của khách sạn.

Giữa thập niên 1950, nhà văn Anh Graham Greene đến ngụ ở khách sạn và viết cuốn sách Người Mỹ trầm lặng. Hiện nay, trước căn phòng 214 ông từng ở có gắn tấm bảng đồng ghi hàng chữ: The famous British writer, Graham Greene, stayed in this room when writing his novel “The quiet American”.

PHẠM CÔNG LUẬN

Ba khách sạn lâu đời nhất Sài Gòn

Khách sạn Continental hay Majestic đều có lịch sử hàng trăm năm và từng đón tiếp nhiều người quan trọng trên thế giới.

00:19| 01:46

Ba khách sạn lâu đời nhất Sài Gòn. Video: Phong Vinh.

Khách sạn Continental được Pierre Cazeau, một nhà sản xuất vật liệu xây dựng người Pháp, xây dựng vào năm 1878, hoàn thành vào năm 1880. Trước năm 1970, khách sạn trải qua hai đời chủ là Công tước De Montpensier (năm 1911) và "tay anh chị" đảo Corse - Mathieu Francini (năm 1930). Thập niên 1960 - 1970, khách sạn còn có tên là Đại Lục Lữ Quán.
Khách sạn từng tiếp đón nhiều người nổi tiếng như đại văn hào Pháp André Malraux, nhà văn Anh Graham Greene - tác giả của Người Mỹ trầm lặng, nhà thơ Ấn Độ Rabindranath Tagore, người đạt Giải Nobel văn chương 1913. Bên cạnh đó, khách sạn cũng là nơi lui tới thường xuyên của nhiều ký giả, nhà báo, chính khách và thương gia nước ngoài hoạt động ở Sài Gòn trong thời chiến. Ảnh: Flickr.

Khách sạn được xây dựng theo lối kiến trúc Pháp, cao 4 tầng gồm 86 phòng. Gần 140 năm tuổi, khách sạn vẫn giữ được vẻ sang trọng với kiến trúc tường gạch, trần nhà cao và phòng khách rộng rãi. Ảnh: Phong Vinh.

Khách sạn Grand xây dựng ở số 8 Đồng Khởi vào năm 1930, ban đầu chỉ là một cửa hàng giải khát. Sau này, Henry Edouard Charigny de Lachevrotière, tổng biên tập một tờ báo Pháp, có được giấy phép chính thức mở Grand Hotel Saigon (Khách sạn Grand Sài Gòn). Năm 1937, Grand được đổi tên thành Saigon Palace. Năm 1958, khách sạn có tên tiếng Việt là Sài Gòn Lữ Quán. Ảnh: Flickr.

Vào năm 1978, tại số 16 đường Ngô Đức Kế xuất hiện thêm một Saigon Palace. Năm 1989 hai khách sạn tại số 8 Đồng Khởi và 16 Ngô Đức Kế hợp nhất thành Khách sạn Đồng Khởi. Grand được tân trang và đổi mới các trang thiết bị cho đến năm 1998 thì mở cửa trở lại và trở thành một trong những khách sạn 5 sao có tiếng tại Sài Gòn. Ảnh: Phong Vinh.

Khách sạn Majestic được xây dựng vào năm 1925 tại góc đường Catinat và Quai de Belgique, nay là đường Đồng Khởi và Tôn Đức Thắng. Công trình do kiến trúc sư Pháp thiết kế cùng với sự đầu tư của một thương gia Việt gốc Hoa giàu có bậc nhất Sài Gòn - Gia Định lúc bấy giờ. Năm 1965, khách sạn được xây thêm hai tầng nữa theo bản vẽ cải tạo của kiến trúc sư Ngô Viết Thụ.
Sau khi bị trúng pháo vào năm 1975, khách sạn được sữa chữa theo lối kiến trúc châu Âu thời Phục hưng vào năm 1994. Đến năm 1997, Majestic được Tổng cục Du lịch công nhận là khách sạn đạt chuẩn 4 sao, năm 2007 đạt chuẩn 5 sao. Đây cũng là khách sạn 5 sao đầu tiên do người Việt tự đầu tư, quản lý và điều hành. Ảnh: Flickr.

Khách sạn từng đón tiếp nhiều người quan trọng như Tổng thống Pháp Mitterrand, Thái tử Nhật Akishino, Thái tử Đan Mạch Henrick, Hoàng tử Anh Andrew, Công chúa Thái Lan Maha Chakri Sring Dhorn, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long… Dù đã vài lần thay đổi diện mạo, Majectis vẫn là biểu tượng cho một thời xa hoa tráng lệ của Sài Gòn, là niềm tự hào của người dân. Ảnh: Phong Vinh.

Di Vỹ