Cá bống sao kho chồn tuyệt ngon nơi bãi bồi cuối đất

Nhắc đến cá bống sao, người ta liền nghĩ ngay tới Cù Lao Dung (tỉnh Sóc Trăng), nơi loài cá này được xem là đặc sản. Ở miền Tây, còn có một khu bãi bồi thuộc xã Đất Mũi (huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau) cũng là nơi loài cá này chọn sinh sống. Và cũng tại nơi đây, người bạn thân đã cho tôi một lần ăn thử món cá bống sao kho chồn- một món ăn cũng được xem là đặc sản của vùng này.

Cá bống sao kho chồn đặc sản vùng Đất Mũi

Nằm cách trung tâm thành phố Cà Mau tầm hơn trăm cây số, xã Đất Mũi được xem là vùng cuối đất. Trước đây, ở xã vùng biển này có một khu bãi bồi, cá bống sao trú ngụ ở đó. Tên cá bống sao vừa hoa mỹ nhưng cũng rất đỗi thân quen bởi loài cá này đã gắn bó với người dân nơi bãi bồi ngay từ thuở mới khai hoang, lập ấp. Ở Cà Mau người ta thường dựa vào đặc điểm của sự vật để gọi tên. Gọi là kênh Mái Dầm vì ở đó có trồng nhiều cây mái dầm, gọi chợ Năm Căn vì nơi đó có nhiều gian nhà lá năm gian… Trên da con cá bống sao có đốm xanh và lấm tấm những đốm trắng giống như những chòm sao nên gọi là cá bống sao để chỉ đặc điểm này.

Da cá lấm tấm những đốm giống chòm sao

Thoạt nhìn, cá bống sao gần giống với cá thòi lòi (còn gọi là cá bống nhảy). Lần đầu tiên nhìn thấy bạn rất khó mà phân biệt được. Điểm nhận biết cá bống sao chính là ở cách di chuyển của của cá, chầm chậm sát mặt bùn chứ không nhảy nhanh nhẹn như cá bống nhảy. Cá bống sao sống ở khu bãi bồi và làm hang để sinh sống. Tuy nhiên, nếu không có kinh nghiệm bắt cá, bạn sẽ rất khó bắt được bởi mới vừa đưa tay vào hang thì cá đã chui ra ngoài bằng ngách khác.

Theo chân người bạn đi thụt cá bống sao nơi bãi bồi, người mới lần đầu đặt chân đến Đất Mũi như tôi mới được mở rộng tầm mắt về một kiểu bắt cá “có một không hai”. Cái hang của cá bống sao trú ẩn nhỏ xíu bằng đầu ngón tay út, nhìn kỹ bạn sẽ nhìn thấy xung quanh có vài cái hang li ti, đó là đường tẻ để cá thoát ra khi bị bắt. Sau khi phát hiện được hang cá, người ta cho hai ngón tay vào, tay còn lại bịt kín các lối ra của cá. Có người còn ngồi lên cả những ngóc ngách không cho cá thoát ra ngoài.

Cá bống sao hiện tại rất hiếm

Từ xa, một vài đứa bé mặt mũi dính sình đất tèm hem tay cầm xâu cá bống sao đi quanh khu bãi bồi bắt cá. Bạn tôi nói, trẻ nhỏ có bàn tay nhỏ thuận lợi cho vào hang cá nên bắt cá bống sao dễ dàng hơn. Theo lời bạn, trong số đám trẻ ấy có một đứa bé bắt cá tài tình, chỉ một chốc là có hơn chục  con mang về làm món. Cá bống sao mập ú, thịt chắc nịch, ngọt lành. Lũ trẻ bắt cá vừa để cải thiện bữa ăn vừa có thể bán để kiếm tiền đi học. Cá bống sao gắn bó với đám trẻ quê cùng với những kỷ niệm tuổi thơ lem luốc nơi bãi bồi vùng Đất Mũi.

Cá bống sao tuy dung dị nhưng số lượng rất hiếm và được xem là đặc sản của vùng này. Thịt cá bống sao màu đỏ, săn chắc, có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon. Nét đặc trưng của loại cá này là nó có lá gan màu hồng, khi nấu chín có vị đăng đắng, bùi bùi, ăn vào là phát “ghiền” ngay. Đối với dân nhậu ở miền Tây, chỉ vài con cá bống sao nướng than là đã có một bữa “lai rai” đúng điệu. Khi nướng cá nên xiên một cái que dọc thân cá để thịt cá không bị bở ra khi chín.

Nấu canh chua bần cũng là món độc đáo từ cá bống sao

Cầu kỳ hơn một chút, cá bống sao đem đi nấu canh chua bần. Đảm bảo ăn một lần bạn sẽ hoài nhớ mãi cái hương vị nồng nàn trong sự hòa quyện giữa cá, bần chua cùng với các loại ra vườn. Vị béo của cá kết hợp vớt nước mắm ớt, bần chua khiến cho người dùng không khỏi gật đầu tấm tắc. Có một món từ cá bống sao mà ai cũng biết, đó là cá bống sao kho chồn (còn gọi là kho khô hay kho tiêu). Sau khi làm cá sạch, nêm nếm gia vị, nước mắm, để tầm một tiếng rồi cho vào nồi đất đem khi. Khi nước gần cạn cho thêm chút nướt cốt dừa, rắc lên ít hạt tiêu rồi nhắc xuống. Để cho cá ngon hơn thơm hơn, người chế biến có thể chêm chút ớt, sả băm nhuyễn.

Khi con người ngập ngụa trong thịt cá thì ơ cá bống sao kho chồn đảm bảo sẽ làm bạn thích thú đến say mê. Món kho này ăn kèm với cơm trắng thì còn gì bằng. Hiện tại, cá bống sao rất hiếm và thỉnh thoảng vẫn có mặt ở các nhà hàng sang trọng với giá khá cao. Đối với người dân Đất Mũi, cá bống sao gắn bó với họ từ thuở cơ hàn cho đến khi loài cá này đã trở thành đặc sản. Người Cà Mau hiếu khách, nhiệt tình, chắc chắn cá bống sao kho chồn sẽ là một món ăn mà bạn sẽ được người dân thiết đãi khi một lần đặt chân đến nơi đây.

Hoàng Lê