Thứ Tư, 17 tháng 1, 2018

Chùa Tứ Liên (Tam Bảo tự)

Chùa Tứ Liên có từ năm 1631, tên chữ Tam Bảo Tự, còn gọi là chùa Tứ Tổng. Xếp hạng: Di tích lịch sử văn hóa quốc gia. Địa chỉ: số 167-169 đường Âu Cơ, phường Tứ Liên, quận Tây Hồ, Hà Nội. Toạ độ: 21°3’50"N 105°49’46"E; cách Hồ Gươm khoảng 5km về hướng tây-bắc. Điểm dừng xe bus gần nhất: đoạn giữa của đường Âu Cơ (bus 31, 33, 41, 55, 58). Số điện thoại: (04) 3718 4471.

Bản đồ trực tuyến

Giới thiệu

JPEG - 47.1 kb
Tam quan mới chùa Tứ Liên. Ảnh ©2014 NCCong
Đi trên đường Âu Cơ, từ xa du khách đã nhìn thấy một tam quan 3 tầng 12 mái rất đồ sộ và thẫm màu. Đó là một cổng tam quan mới toanh, mở từ sau lưng chùa Tứ Liên ra chân con đê chạy song song phía dưới đường Âu Cơ ở hướng bắc. Tuy nhiên theo niên hiệu ghi trên tấm bia đặt trong chùa, Tam Bảo tự là một ngôi chùa cổ đã trải qua bốn thế kỷ từ khi được xây dựng vào năm Đức Long thứ ba (1631) dưới triều vua Lê Thần Tông.
Ngôi chùa có diện tích khá rộng, toạ lạc trên một khoảng đất cao ráo giữa con đê sông Hồng và hồ Tứ Liên ở mạn đông-bắc Hồ Tây. Hồ này đáng tiếc rằng nay đã bị thu hẹp, lại đang ô nhiễm nặng nề và cạn gần hết nước. Các khách sạn và nhà dân mới xây lô nhô xung quanh đã che khuất một phần khuôn viên chùa xưa kia có thế phong thuỷ rất đẹp và nhiều cây cối xanh tươi.
Tứ Liên vốn là một vùng đất cổ của Thăng Long với nhiều huyền thoại và di tích văn hoá đặc sắc; ngay bên cạnh chùa này du khách còn có thể thăm chùa Vạn Ngọc, đình Ngọc Xuyên và đình Tứ Liên. Xung quanh là ba vùng Yên Phụ, Nhật Tân, Quảng An với các công trình kiến trúc và tâm linh nổi tiếng như: chùa Kim Liên, đình Nhật Tân, chùa Phổ Linh, chùa Hoằng Ân, phủ Tây Hồ, đình Quảng Bá v.v..
Trước tiền đường chùa Tứ Liên. Panorama ©2014 NCCong
JPEG - 78 kb
Lối ô-tô vào chùa Tứ Liên. Ảnh ©2014 NCCong

Kiến trúc

Dáng dấp của ngôi chùa Tứ Liên hiện tại đã thay đổi rất nhiều sau những lần được trùng tu. Năm 1992, sư cô Thích nữ Đàm Đoan tổ chức quyên góp và xây dựng lại phần lớn các công trình bằng vật liệu kiên cố. Tam quan mới xây quay mặt về hướng đông-bắc, cổng giữa là lối ô-tô có thể xuống dốc chạy thẳng vào sân sau. Cánh cổng đóng đinh như công đường nhà Thanh, cạnh bậc thềm có đặt cặp rồng đá nhỏ, lưng uốn cong ba khúc.
JPEG - 83.9 kb
Tam quan cũ và nhà bia chùa Tứ Liên. Ảnh ©2014 NCCong
Tam quan cũ của chùa Tứ Liên nhìn ra hồ, ngược hướng 180 độ so với tam quan mới. Cổng giữa có gác chuông thanh mảnh, hóng gió mát từ phía đông-nam. Tam quan này cũng đã được trùng tu gần đây nhưng vẫn xây theo phong cách nghệ thuật kiến trúc thời Nguyễn. Sau cổng là một giả sơn (hòn non bộ) đặt làm bình phong án ngữ, hai bên là hai nhà bia. Tiếp theo là một sân gạch dẫn đến trước toà Tam bảo. Hàng cây xanh hai bên sân đều không còn cổ thụ.
JPEG - 81.8 kb
Vườn tháp chùa Tứ Liên. Ảnh ©2014 NCCong
Toà Tam bảo được xây theo kiến trúc hình chữ “Đinh” và trang trí đơn giản. Tiền đường rộng 5 gian hai chái, bậc thềm khá cao. Hậu cung có cửa ngách lấy ánh sáng và mở ra sân sau được lát đá xanh. Mé bên trái Tiền đường là một vườn tháp mộ nằm ở chỗ đất thấp ven hồ. Đứng áp vào hai bên hậu cung nay có đôi sư tử đá quay lưng nhìn ra cổng mới. Nhà Tổ, nhà Tăng và nhà khách nằm cùng trong một khối hình chữ U cao hai tầng, xây bê-tông liền với tam quan và bao kín ba mặt sân sau.
JPEG - 64.1 kb
Sân sau của chùa Tứ Liên. Ảnh ©2014 NCCong
Trong chùa hiện vẫn lưu giữ được tấm bia ghi niên hiệu Đức Long thứ 3 (1631). Bia cao 125cm, rộng 78cm, đặt trên lưng rùa, tạc bằng đá xanh. Trán bia cao 25cm, trang trí hoa văn hình mặt trời toả sáng, có đôi rồng chầu hai bên và mây xoắn. Hàng chữ “Tam Bảo tự bi” được lồng trong 4 khuôn lá đề. Riềm bia có hoa văn hình cúc dây, riềm chân bia trang trí sóng nước cách điệu. Bia không ghi tên người soạn, nhưng qua nội dung bài ký có thể thấy rằng tác giả am hiểu lịch sử địa phương.[1]
JPEG - 80.9 kb
Ban thờ Phật chùa Tứ Liên
Bên ngoài, trên cổng giữa của tam quan mới của chùa Tứ Liên ta thấy một bức chạm gỗ khá to, miêu tả cảnh Đường tăng và ba đệ tử cùng Bạch mã đang vượt núi sang Tây Trúc thỉnh kinh. Bên trong Chính điện có đầy đủ hệ thống tượng Phật được bài trí tôn nghiêm theo kiểu Bắc tông. Đáng chú ý là các bộ tượng Tam thế Phật và Thập điện Diêm vương mang phong cách nghệ thuật tạo tác của thời Nguyễn.
Chùa Tứ Liên hiện nay đang thu hút khách thập phương quan tâm đến việc chế biến và thưởng thức các món chay. Hàng năm thường diễn ra lễ tiệc trai tịnh tại chùa này. Ngày 17 tháng Giêng Giáp Ngọ (2014) ước tính có gần một vạn người tham dự với khoảng 1000 mâm cỗ và kéo dài từ sáng đến đầu giờ chiều. Nhà chùa đã phải chuẩn bị thực phẩm và nấu nướng từ mấy ngày trước với sự giúp sức của nhiều phật tử.

Di tích lân cận

Chú thích

[1] Lòng bia cao 98cm, rộng 70cm. Cả 2 mặt bia đều khắc chữ đẹp, mỗi mặt 35 dòng, bình quân 55 chữ/dòng. Mặt trước của bia ghi lại sự quan tâm đặc biệt của triều đình đối với việc trùng tu, đặc biệt là việc miễn thuế ruộng đất cho dân sở tại lo về tu bổ, gìn giữ ngôi chùa. Mặt sau bia lưu danh sách 502 người được đưa vào “Đài hưng công”, bao gồm những dân Bản Châu (Tam Bảo, Vạn Bảo, Bảo Xuyên), một số vị quan lại trong vương phủ thời Lê Trịnh cùng vợ con và khách thập phương đã góp phần công đức tu bổ chùa.

Bài và ảnh: Đông Tỉnh

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét