Ra Phú Quốc, ăn cà xeo xào nghệ

Trong một chuyến du lịch Phú Quốc (Kiên Giang), tôi cùng các bạn ngồi nơi quán nước bên bờ biển bàn về những món đặc sản nơi đây.

Thật tình cờ, bạn tôi có quen một người thân là anh Bảy Đột (tên thật Bùi Ngọc Ẩn), một thợ lặn kinh nghiệm lâu năm, mời về nhà thưởng thức đặc sản biển anh vừa bắt được, trong đó có loài sinh vật đặc biệt, đó là con cà xeo.

Anh Bảy Đột cho biết, cà xeo là loại nhuyễn thể 2 mảnh, có quanh năm nơi biển (mùa Nam nhiều, mùa Bấc ít). Hình dáng cà xeo tương tự như con sò, dạng hình thoi, vỏ xù xì, to cỡ ngón chân cái, sống dưới đáy biển sâu nơi những rạn san hô. Đặc biệt, thịt cà xeo nhiều hơn vỏ. Cà xeo khoét lổ trong những cục lố bọt (đá san hô có bọt mềm) để sinh sống.

Khi phát triển lớn, cà xeo dính chặt vào san hô. Muốn bắt được chúng, thợ lặn phải dùng cây sắt nhỏ, đập dẹp một đầu giống như tuốc-vít cạy (xeo) chúng ra. Một người có kinh nghiệm, lặn xuống biển sâu cỡ  7-8 m, dùng tay sờ từng rạn san hô, cảm nhận phần nhám nhô ra của vỏ và dùng cây sắt nạy ra từng con, tránh bể còi, rách thịt làm cà xeo chết (thịt mất ngon).

Cà xeo xào nghệ.

Cà xeo có 3 loại: cà xeo trắng (gạch có màu trắng, thịt ngọt, mềm), cà xeo đỏ (gạch màu đỏ hồng), cà xeo máu (gạch màu đỏ như máu, thịt dai). Trong 3 loại kể trên, thịt cà xeo trắng là ngon nhất, giá hiện khoảng 30.000 đồng/kg thịt.

Cà xeo thịt ngọt, thơm, ngon nên được các bà nội trợ và du khách đến tham quan nơi đây ưa chuộng để chế biến các món ăn như: cà xeo nướng muối ớt, cà xeo ướp chao nướng (ăn cùng rau sống)…, nhưng ấn tượng hơn cả là cà xeo xào nghệ.

Chế biến món cà xeo xào nghệ rất dễ, nhưng phải có sự tinh tế trong khâu nêm nếm để món ăn vừa miệng, không ngán. Trước hết, ruột cà xeo mua về dùng dao bén chẻ ra làm đôi, rửa sạch, để ráo. Sả, ớt băm nhuyễn để sẵn ra chén.

Dừa nạo vắt nước cốt và nước dão để riêng ra chén. Kế đến, cho ruột cà xeo vào tô ướp gia vị (bột nghệ, muối, đường, bột ngọt) cho vừa khẩu vị, khoảng 15 phút cho ngấm. Bắc chảo lên bếp, phi sả ớt thơm rồi cho thịt cà xeo (đã ướp) vào xào cho săn lại. Đổ nước dừa dão vào nấu mềm.

Cuối cùng, khi thấy nước dão rút cạn, cho nước cốt dừa vào cho đến khi nước dừa rút vào thịt cà xeo sền sệt. Nêm nếm lần cuối, nhắc xuống, múc ra dĩa. Món này ăn với cơm nóng và rau sống rất ngon.

Vừa kể xong về con cà xeo cũng như cách chế biến món ăn ngon, anh Bảy xin phép xuống bếp để thực hiện món ăn này. Chỉ khoảng 30 phút sau, anh bưng ra dĩa cà xeo xào nghệ thơm lừng và hấp dẫn. Trong khung cảnh hoang sơ nơi bãi biển với tiếng sóng vỗ rì rào, cùng  các “chiến hữu” trải tấm bạt ngồi thưởng thức món cà xeo xào nghệ sả ớt, nước cốt dừa thơm lừng.

Dùng đũa gắp một miếng thịt cà xeo cùng với rau thơm cho vào miệng thong thả nhai.Vị dai, ngọt, thơm của thịt cà xeo hòa cùng vị béo, thơm của nước cốt dừa lẫn tinh dầu sả…. lan tỏa vào miệng thấm vào tận lưỡi. Thêm một cốc men cay đưa lên miệng đánh “trót” một cái, thì không còn gì bằng!./.

Bài và ảnh: Hữu Tưởng