Ấm nước nóng của vợ Chi Lới và suối Triêm Đức

Triêm Đức thuộc xã Xuân Quang 2 huyện Đồng Xuân, cách thị trấn La Hai chừng 5km. Tại đây có suối nước nóng từ một ngọn đồi thấp cấu tạo toàn đá Granit, thoải dài về phía sông Cái. Trong những khe đá nhỏ có những dòng nước nóng chảy ra một gộp đá lõm sâu xuống tựa như một chảo lớn, có độ nóng khoảng 80-85 độ, có thể luộc chín trứng, pha trà, nhổ lông gà vịt, heo… Nước chảy quanh năm vào lòng chảo rồi tràn ra thành một dòng nhỏ đổ vào sông Cái. Càng đi xa nước càng nguội dần. Suối nước nóng Triêm Đức giàu các chất khoáng, có thể dùng để chữa bệnh, uống giải khát…

Suối nước nóng Triêm Đức - Ảnh: TRẦN QUỲ

Tương truyền khi Chi Lới lên làm vua thì vợ từ Phước Tân (Sơn Hòa) nghe tin liền theo Chi Lới về Xuân Lãnh để cùng chung sống cảnh hạnh phúc. Nhưng sau đó Chi Lới đang đêm bỏ trốn về làng cũ cùng với chủ không kịp mang theo vợ, cho đến khi xảy ra sự cố bị chặt đầu.

Đang nấu ấm nước sôi bùng, nghe tin sét đánh, vợ Chi Lới vội vã vùng chạy lên Phước Tân, tay xách theo luôn cả ấm nước. Vừa chạy vừa gào khóc thảm thiết, đến Triêm Đức vấp tảng đá to, té nhào làm nước sôi trong ấm văng bắn ra tứ bề. Chính ấm nước sôi này đã tạo thành dòng suối nước nóng Triêm Đức ngày nay.

Nhưng người dân ở Xuân Lãnh thì khẳng định truyền thuyết ấm nước sôi của vợ Chi Lới xuất phát từ Trà Ô và kể lại như sau:

Bà vợ  Chi Lới từ buôn Xí Thoại nghe tin chồng bị chặt đầu trong khi đang nấu sôi ấm nước, quá hoảng hốt, bà chạy về nơi xảy ra tin dữ trên tay mang theo ấm nước sôi mà chẳng hề hay biết, tới khi vấp ngã, té lăn văng ra ấm nước làm lõm cả núi đá Trà Ô tạo thành suối nước nóng. Suối này nằm tả ngạn sông Kỳ Lộ. Trước đây, người Pháp cho xây một hồ chứa lớn tại thôn Long Ba xã Xuân Long, sức phu và tù binh gánh nước từ suối nước Trà Ô về chứa để tắm trong mùa mưa lạnh và uống chữa bệnh.

(Theo lời kể của nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Ka Sô Liễng và người dân ở Xuân Lãnh huyện Đồng Xuân)

ĐÀO MINH HIỆP - ĐOÀN VIỆT HÙNG