Một ngày mùa thu, nắng sớm mai dịu nhẹ, bỗng dưng tôi muốn rời thành phố ồn ào náo nhiệt về quê để xả stress. Tìm mãi rồi cũng ra số điện thoại của mấy người bạn thân “xứ nẫu” quen biết hồi đại học. Chỉ mất một đêm ngồi xe khách chất lượng cao, từ TP HCM tôi đã có mặt ở TP Tuy Hòa.
Từ TP Tuy Hòa, chúng tôi dong xe máy hướng phía TX Sông Cầu. Mặt trời lên chừng cây sào, thì nhóm chúng tôi đã đến dốc Găng chuẩn bị vào cửa ngõ thị xã. Anh bạn thổ địa ra hiệu dừng xe. Từ đây, cả TX Sông Cầu và vịnh Xuân Đài đều được thu vào tầm mắt. Trong ánh mặt trời buổi sáng còn đỏ hồng, vịnh Xuân Đài hiện ra như một bức tranh thủy mặc. Phía gần, là rừng dừa xanh ngát thấp thoáng làng chài, xa hơn một chút là bến neo đậu ghe thuyền đánh cá và xa xa là mặt biển xanh lấp lóa ánh mặt trời khiến những dãy núi nhô ra biển hình thành nên các vũng nhỏ, bãi cát trắng mịn trở nên huyền ảo. Chỉ vậy thôi đã thấy những mệt mỏi bắt đầu tan biến và tôi muốn du thuyền ra tận vịnh hưởng cái gió biển mặn và tận mắt nhìn những dãy núi có hình thù kỳ dị.
Thuyền chạy chậm quanh vịnh Xuân Đài. Phía tây hiện ra những dãy núi cao trùng điệp, nhìn về hướng đông là những cồn, bãi cát trắng, mịn, sóng êm, rất lý tưởng cho du lịch nghỉ dưỡng, tắm biển. Đặc biệt, nhiều ngọn núi lan ra mặt nước tạo thành nhiều vũng nhỏ và gành đá có hình dáng độc đáo như gành Đèn, gành Đỏ, mũi Động Tranh, gành Ông Tướng, gành Bà… Chiếc máy ảnh mini của tôi hoạt động hết công suất.
Trên thuyền, tôi được nghe anh bạn thổ địa kể thêm nhiều câu chuyện lịch sử thật thú vị. Đây là nơi ghi đậm chiến công đầu tiên của người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ đánh tan đội thủy quân chủ lực của Nguyễn Ánh, mở ra triều đại Tây Sơn. Đây còn là nơi diễn ra hoạt động ngoại giao đầu tiên giữa Việt Nam và Hoa Kỳ dưới thời vua Minh Mạng. Và ở sâu trong lòng vịnh vẫn còn những khẩu súng thần công.
Ngắm nhìn no mắt những vẻ đẹp thiên nhiên, buổi trưa chúng tôi trở lại dãy quán nằm ngay bên bờ vịnh nhìn thẳng ra đảo Nhất Tự Sơn. Nhà hàng ở đây thật thú vị, khách thích ăn gì cứ tự nhiên ra lồng xem, rồi tùy chọn. Ngoài các loài hải đặc sản có tên tuổi ốc nhảy, cua, tôm, ghẹ, cá mú, còn có cả sò, điệp, ốc hình dáng khá lạ lẫm với dân sành ăn ở thành phố lớn như tôi.
Muối ớt để chấm cũng được chế biến cầu kỳ và mùi vị thật đậm đà. Chị chủ quán vui vẻ đứng giải thích tên từng loại hải sản và bí quyết chế biến muối chấm. Vừa uống ly rượu đế, vừa thưởng thức đặc sản, vừa tận hưởng gió nồm từ biển vào mang theo hơi muối mằn mặn… tất cả những hương vị nồng nàn như quyến luyến bám vào du khách.
Một ngày với vịnh Xuân Đài trôi qua thật nhanh. Cảm giác lâng lâng, sảng khoái và thấy thật hoàn hảo và thú vị trong chuyến du lịch này.
Quỳnh Mai
Vịnh xanh Xuân Đài
Bài và ảnh: Đỗ Dũng.
Trong lúc những bãi biển nổi tiếng nằm dọc vùng duyên hải miền Trung luôn trở thành điểm “nóng” trong mùa hè, Vịnh Xuân Đài ở Phú Yên vẫn còn giữ hầu như nguyên vẹn nét đẹp nguyên sơ, ít bị tác động bởi những hoạt động kinh doanh du lịch thời hiện đại.
Đến Vịnh Xuân Đài là đến với một vùng non nước thắm đượm màu xanh: mặt biển xanh, rừng dừa xanh, rừng dương xanh, núi non xanh và bầu trời xanh thẳm. Những xóm làng bình yên nấp bóng dưới rừng dừa, những bãi cát trắng xen lẫn những bãi đá…Đi thuyền trên Vịnh Xuân Đài, phóng tầm mắt về phía tây là những dãy núi cao trùng điệp, về hướng đông trên bán đảo Xuân Thịnh bên cạnh những ngọn đồi xanh là cồn cát Từ Nham như dải lụa trắng điểm tô thêm cho vẻ đẹp của bức tranh sơn thủy.
Trong lúc những bãi biển nổi tiếng nằm dọc vùng duyên hải miền Trung luôn trở thành điểm “nóng” trong mùa hè, Vịnh Xuân Đài ở Phú Yên vẫn còn giữ hầu như nguyên vẹn nét đẹp nguyên sơ, ít bị tác động bởi những hoạt động kinh doanh du lịch thời hiện đại.
Đến Vịnh Xuân Đài là đến với một vùng non nước thắm đượm màu xanh: mặt biển xanh, rừng dừa xanh, rừng dương xanh, núi non xanh và bầu trời xanh thẳm. Những xóm làng bình yên nấp bóng dưới rừng dừa, những bãi cát trắng xen lẫn những bãi đá…Đi thuyền trên Vịnh Xuân Đài, phóng tầm mắt về phía tây là những dãy núi cao trùng điệp, về hướng đông trên bán đảo Xuân Thịnh bên cạnh những ngọn đồi xanh là cồn cát Từ Nham như dải lụa trắng điểm tô thêm cho vẻ đẹp của bức tranh sơn thủy.
Cụm thắng cảnh kỳ thú, hữu tình
Nằm vắt qua hai huyện Sông Cầu và Tuy An về phía đông bắc tỉnh Phú Yên và cách thành phố Tuy Hòa khoảng 45km về phía bắc, Vịnh Xuân Đài có diện tích mặt nước khoảng 8.400 ha, khí hậu ôn hòa với nhiệt độ trung bình năm 26,5 độC. Đi trên quốc lộ 1A ở đoạn quanh dốc Găng, từ xa du khách đã có thể chiêm ngắm gần như toàn cảnh Vịnh Xuân Đài với nhiều ngọn núi lan ra mặt nước tạo thành những vũng nhỏ: vũng Lắm, vũng Mắm, vũng Dông, vũng Sứ, vũng Chua, vũng Me, vũng La.
Vịnh Xuân Đài thực chất là một cụm phong cảnh độc đáo của vùng biển Phú Yên. Nó được án ngữ bởi núi Cây Me nằm gần bờ, mưa nắng và sóng biển bào mòn chân núi thành những bãi đá lớn. Một trong số đó là Gành Đèn, gành đá được tạo nên từ nhiều tảng đá màu hồng nhạt chồng xếp lên nhau với nhiều hang hốc nhỏ. Phía sát mặt nước gành đá có bờ dốc đứng, từng đợt sóng đánh thẳng vào gành tung bọt trắng xóa. Dưới mặt nước, rong biển mọc dày như tấm thảm nhung dập dờn theo từng con sóng. Trên Gành Đèn có ngọn hải đăng chỉ lối để tàu bè ra vào vịnh.
Phía tây núi Cây Me là cửa Tiên Châu, nơi sông Cái đổ vào Vịnh Xuân Đài. Dưới thời nhà Nguyễn, đây là một hải cảng và là căn cứ thủy quân. Làng biển Tiên Châu là một trong những làng biển cổ nhất Phú Yên, làng hiện còn giữ một số sắc phong có từ thời Minh Mạng, Tự Đức và Đồng Khánh.
Về phía đông cửa Tiên Châu là bãi Bình Sa nằm lọt giữa lòng Vịnh Xuân Đài và một bên là sông Bình Bá. Bãi Bình Sa được bao phủ bởi rừng dương xanh quanh năm rì rào cùng gió biển. Dưới chân các ngọn núi là những gành đá xen lẫn những bãi cát nhỏ. Ở chân núi Cấm- một trong số những ngọn núi đó- có một gành đá lớn màu trắng hồng, do đó có tên là Gành Đỏ. Dưới chân Hòn Bồ và núi Mù U có các bãi Lỗ Tra, bãi Than, bãi Nhàu, bãi Bàng diện tích không lớn lắm, nằm tương đối biệt lập nhau, lại có cát trắng mịn màng xen giữa các gành đá lớn nên cảnh quan rất kỳ thú.
Nếu bạn muốn khám phá đời sống của người dân địa phương thì nên đến những vạn chài trong vịnh. Từ Gành Đỏ đến gành Cây Sung có làng An Thạnh, nhà cửa san sát như một thị tứ nhỏ. Ở đây có nghề chế biến nước mắm nổi tiếng. Ngược lên phía bắc, bên bờ Vũng Lắm có làng Tân Thạnh rợp bóng dừa xanh, một thời từng là trung tâm buôn bán sầm uất. Đoạn từ gành Cây Sung đến mũi Cổ Cò (thuộc địa phận thị trấn Sông Cầu và xã Xuân Phương) là đoạn bờ biển hình vòng cung, bờ rộng và dốc thoải, có nhiều khu dân cư đông đúc, trong đó có thị trấn huyện lỵ Sông Cầu.
Phía bắc bờ Vịnh Xuân Đài là đồng muối Trung Trinh- Lệ Uyên được hình thành từ lâu đời. Gần đó có đèo Vận Lương, tương truyền là con đường vận chuyển lương thực trong cuộc giao tranh giữa quân Tây Sơn và quân Nguyễn Ánh vào cuối thế kỷ thứ 18 tại khu vực Vịnh Xuân Đài và đầm Cù Mông. Từ đèo Vận Lương đến Vũng La chạy men theo bờ vịnh, rồi đi qua ngọn đèo cao nằm giữa hai ngọn núi Hòn Tắc và Hai Phú, đứng trên ngọn đèo này bạn có thể quan sát được cả một vùng biển rộng phía đông nam Vịnh Xuân Đài. Đoạn từ mũi Cổ Cò đến núi Cột Cờ (thuộc địa phận xã Xuân Phương) nằm sát cửa vịnh có nhiều mỏm núi nhô ra ngoài mặt nước. Trên núi bốn mùa cây cối tốt tươi, thỉnh thoảng có những mạch nước từ trên cao chảy xuống đủ để tạo thành những giếng nước ngọt nhỏ. Đây là những địa điểm lý tưởng cho những chuyến du lịch dã ngoại ở bờ đông Vịnh Xuân Đài.
Một di tích lịch sử bị quên lãng
Ngược dòng lịch sử, Vịnh Xuân Đài trước đây có tên gọi là Bà Đài, một thời từng là trung tâm hành chính của tỉnh Phú Yên xưa. Theo sử liệu, “... vào năm 1629, thủ phủ của Phú Yên là thành Hội Phú được xây dựng tại cửa Tiên Châu. Toà thành này tồn tại cho đến năm 1836 thì chuyển đển thành An Thổ cách tòa thành cũ khoảng 2 km về phía tây. Cuối thế kỉ 19, sau khi thiết lập nền bảo hộ lên phần đất Trung kì, Pháp đã đặt tòa Công sứ ngay tại Vũng Lắm vào năm 1887, đồng thời cũng đặt Sở Thương Chánh để kiểm soát việc buôn bán tại đây.” (Tư liệu Bảo tàng tỉnh Phú Yên).
Vũng Lắm nằm trongVịnh Xuân Đài cũng từng là thương cảng bậc nhất của Phú Yên trong quá khứ, là cửa ngõ thông thương giữa Phú Yên với bên ngoài. Tại Vũng Lắm có một cộng đồng người Hoa đến định cư vào khoảng cuối thế kỉ 18- đầu thế kỉ 19. Công việc doanh thương của họ đã góp phần làm cho Vũng Lắm trở nên sầm uất.
Vịnh Xuân Đài là một địa danh gắn liền với nhiều sự kiện lịch sử liên quan đến vùng đất Phú Yên cũng như của cả nước. Trong thời kỳ giao tranh giữa nhà Tây Sơn với nhà Nguyễn, Vịnh Xuân Đài đã thành chiến trường với nhiều trận thủy chiến lớn mà một trong những lần quân chúa Nguyễn hành quân đến đây còn được lưu lại trong thơ cổ:
Duyệt nguyệt chu sư bạc tiểu thành
Bà Đài ngạn thượng thả hưu binh (*)
(Trải tháng chu sư đậu ở tiểu thành
Lên bờ biển Bà Đài để tạm nghỉ binh)
(Cao xuân Dục, Lưu Đức Xửng, Trần Xán, Đại Nam nhất thống chí, quyển 10, tỉnh Phú Yên, Nxb. Nha văn hóa, Sài Gòn, 1964, tr 33-34).
Vịnh Xuân Đài cũng là nơi diễn ra hoạt động ngoại giao đầu tiên giữa Việt Nam và chính phủ Hoa Kỳ. “Năm 1832, phái đoàn ngoại giao Hoa Kỳ do Edmund Robert và George Thompson mang theo thư của tổng thống Andrew Jackson đến Vũng Lắm. Vua Minh Mạng cử viên Ngoại lang Nguyễn Tri Phương và Tư vụ Lý Văn Phức đến cùng quan tỉnh Phú Yên lên thuyền thiết tiệc và hỏi ý họ đến đây để làm gì. Phái đoàn Hoa Kỳ cho biết họ đến đây để xin giao hảo thông thương.” (Tư liệu Bảo tàng Phú Yên).
Tháng 4 năm 1945, tàu hải quân của quân đội Nhật hoàng tiến vào Vịnh Xuân Đài đánh chiếm để làm bàn đạp tiến sâu vào đất liền, nhưng đã bị phi cơ đồng minh bắn chìm giữa vịnh. Thân tàu chìm khuất dưới làn nước sâu, chỉ còn nhô lên cột cờ tàu và đài quan sát. Cho đến những năm cuối thập niên 80 đầu 90 của thế kỉ trước vẫn còn các dấu tích này trongVịnh Xuân Đài.
Từ một điểm có vị trí chiến lược trong lịch sử của vùng nhưng đã bị lãng quên, giờ đây Vịnh Xuân Đài đã thành nơi du lịch lý thú. Vịnh Xuân Đài hợp cùng các danh thắng dọc bờ biển Phú Yên như gành Đá Đĩa, đầm Ô Loan, đầm Cù Mông ...tạo nên quần thể phong cảnh – di tích độc đáo lôi cuốn bước chân du khách mỗi lần đến “xứ nẫu” Phú Yên.
Nằm vắt qua hai huyện Sông Cầu và Tuy An về phía đông bắc tỉnh Phú Yên và cách thành phố Tuy Hòa khoảng 45km về phía bắc, Vịnh Xuân Đài có diện tích mặt nước khoảng 8.400 ha, khí hậu ôn hòa với nhiệt độ trung bình năm 26,5 độC. Đi trên quốc lộ 1A ở đoạn quanh dốc Găng, từ xa du khách đã có thể chiêm ngắm gần như toàn cảnh Vịnh Xuân Đài với nhiều ngọn núi lan ra mặt nước tạo thành những vũng nhỏ: vũng Lắm, vũng Mắm, vũng Dông, vũng Sứ, vũng Chua, vũng Me, vũng La.
Vịnh Xuân Đài thực chất là một cụm phong cảnh độc đáo của vùng biển Phú Yên. Nó được án ngữ bởi núi Cây Me nằm gần bờ, mưa nắng và sóng biển bào mòn chân núi thành những bãi đá lớn. Một trong số đó là Gành Đèn, gành đá được tạo nên từ nhiều tảng đá màu hồng nhạt chồng xếp lên nhau với nhiều hang hốc nhỏ. Phía sát mặt nước gành đá có bờ dốc đứng, từng đợt sóng đánh thẳng vào gành tung bọt trắng xóa. Dưới mặt nước, rong biển mọc dày như tấm thảm nhung dập dờn theo từng con sóng. Trên Gành Đèn có ngọn hải đăng chỉ lối để tàu bè ra vào vịnh.
Phía tây núi Cây Me là cửa Tiên Châu, nơi sông Cái đổ vào Vịnh Xuân Đài. Dưới thời nhà Nguyễn, đây là một hải cảng và là căn cứ thủy quân. Làng biển Tiên Châu là một trong những làng biển cổ nhất Phú Yên, làng hiện còn giữ một số sắc phong có từ thời Minh Mạng, Tự Đức và Đồng Khánh.
Về phía đông cửa Tiên Châu là bãi Bình Sa nằm lọt giữa lòng Vịnh Xuân Đài và một bên là sông Bình Bá. Bãi Bình Sa được bao phủ bởi rừng dương xanh quanh năm rì rào cùng gió biển. Dưới chân các ngọn núi là những gành đá xen lẫn những bãi cát nhỏ. Ở chân núi Cấm- một trong số những ngọn núi đó- có một gành đá lớn màu trắng hồng, do đó có tên là Gành Đỏ. Dưới chân Hòn Bồ và núi Mù U có các bãi Lỗ Tra, bãi Than, bãi Nhàu, bãi Bàng diện tích không lớn lắm, nằm tương đối biệt lập nhau, lại có cát trắng mịn màng xen giữa các gành đá lớn nên cảnh quan rất kỳ thú.
Nếu bạn muốn khám phá đời sống của người dân địa phương thì nên đến những vạn chài trong vịnh. Từ Gành Đỏ đến gành Cây Sung có làng An Thạnh, nhà cửa san sát như một thị tứ nhỏ. Ở đây có nghề chế biến nước mắm nổi tiếng. Ngược lên phía bắc, bên bờ Vũng Lắm có làng Tân Thạnh rợp bóng dừa xanh, một thời từng là trung tâm buôn bán sầm uất. Đoạn từ gành Cây Sung đến mũi Cổ Cò (thuộc địa phận thị trấn Sông Cầu và xã Xuân Phương) là đoạn bờ biển hình vòng cung, bờ rộng và dốc thoải, có nhiều khu dân cư đông đúc, trong đó có thị trấn huyện lỵ Sông Cầu.
Phía bắc bờ Vịnh Xuân Đài là đồng muối Trung Trinh- Lệ Uyên được hình thành từ lâu đời. Gần đó có đèo Vận Lương, tương truyền là con đường vận chuyển lương thực trong cuộc giao tranh giữa quân Tây Sơn và quân Nguyễn Ánh vào cuối thế kỷ thứ 18 tại khu vực Vịnh Xuân Đài và đầm Cù Mông. Từ đèo Vận Lương đến Vũng La chạy men theo bờ vịnh, rồi đi qua ngọn đèo cao nằm giữa hai ngọn núi Hòn Tắc và Hai Phú, đứng trên ngọn đèo này bạn có thể quan sát được cả một vùng biển rộng phía đông nam Vịnh Xuân Đài. Đoạn từ mũi Cổ Cò đến núi Cột Cờ (thuộc địa phận xã Xuân Phương) nằm sát cửa vịnh có nhiều mỏm núi nhô ra ngoài mặt nước. Trên núi bốn mùa cây cối tốt tươi, thỉnh thoảng có những mạch nước từ trên cao chảy xuống đủ để tạo thành những giếng nước ngọt nhỏ. Đây là những địa điểm lý tưởng cho những chuyến du lịch dã ngoại ở bờ đông Vịnh Xuân Đài.
Một di tích lịch sử bị quên lãng
Ngược dòng lịch sử, Vịnh Xuân Đài trước đây có tên gọi là Bà Đài, một thời từng là trung tâm hành chính của tỉnh Phú Yên xưa. Theo sử liệu, “... vào năm 1629, thủ phủ của Phú Yên là thành Hội Phú được xây dựng tại cửa Tiên Châu. Toà thành này tồn tại cho đến năm 1836 thì chuyển đển thành An Thổ cách tòa thành cũ khoảng 2 km về phía tây. Cuối thế kỉ 19, sau khi thiết lập nền bảo hộ lên phần đất Trung kì, Pháp đã đặt tòa Công sứ ngay tại Vũng Lắm vào năm 1887, đồng thời cũng đặt Sở Thương Chánh để kiểm soát việc buôn bán tại đây.” (Tư liệu Bảo tàng tỉnh Phú Yên).
Vũng Lắm nằm trongVịnh Xuân Đài cũng từng là thương cảng bậc nhất của Phú Yên trong quá khứ, là cửa ngõ thông thương giữa Phú Yên với bên ngoài. Tại Vũng Lắm có một cộng đồng người Hoa đến định cư vào khoảng cuối thế kỉ 18- đầu thế kỉ 19. Công việc doanh thương của họ đã góp phần làm cho Vũng Lắm trở nên sầm uất.
Vịnh Xuân Đài là một địa danh gắn liền với nhiều sự kiện lịch sử liên quan đến vùng đất Phú Yên cũng như của cả nước. Trong thời kỳ giao tranh giữa nhà Tây Sơn với nhà Nguyễn, Vịnh Xuân Đài đã thành chiến trường với nhiều trận thủy chiến lớn mà một trong những lần quân chúa Nguyễn hành quân đến đây còn được lưu lại trong thơ cổ:
Duyệt nguyệt chu sư bạc tiểu thành
Bà Đài ngạn thượng thả hưu binh (*)
(Trải tháng chu sư đậu ở tiểu thành
Lên bờ biển Bà Đài để tạm nghỉ binh)
(Cao xuân Dục, Lưu Đức Xửng, Trần Xán, Đại Nam nhất thống chí, quyển 10, tỉnh Phú Yên, Nxb. Nha văn hóa, Sài Gòn, 1964, tr 33-34).
Vịnh Xuân Đài cũng là nơi diễn ra hoạt động ngoại giao đầu tiên giữa Việt Nam và chính phủ Hoa Kỳ. “Năm 1832, phái đoàn ngoại giao Hoa Kỳ do Edmund Robert và George Thompson mang theo thư của tổng thống Andrew Jackson đến Vũng Lắm. Vua Minh Mạng cử viên Ngoại lang Nguyễn Tri Phương và Tư vụ Lý Văn Phức đến cùng quan tỉnh Phú Yên lên thuyền thiết tiệc và hỏi ý họ đến đây để làm gì. Phái đoàn Hoa Kỳ cho biết họ đến đây để xin giao hảo thông thương.” (Tư liệu Bảo tàng Phú Yên).
Tháng 4 năm 1945, tàu hải quân của quân đội Nhật hoàng tiến vào Vịnh Xuân Đài đánh chiếm để làm bàn đạp tiến sâu vào đất liền, nhưng đã bị phi cơ đồng minh bắn chìm giữa vịnh. Thân tàu chìm khuất dưới làn nước sâu, chỉ còn nhô lên cột cờ tàu và đài quan sát. Cho đến những năm cuối thập niên 80 đầu 90 của thế kỉ trước vẫn còn các dấu tích này trongVịnh Xuân Đài.
Từ một điểm có vị trí chiến lược trong lịch sử của vùng nhưng đã bị lãng quên, giờ đây Vịnh Xuân Đài đã thành nơi du lịch lý thú. Vịnh Xuân Đài hợp cùng các danh thắng dọc bờ biển Phú Yên như gành Đá Đĩa, đầm Ô Loan, đầm Cù Mông ...tạo nên quần thể phong cảnh – di tích độc đáo lôi cuốn bước chân du khách mỗi lần đến “xứ nẫu” Phú Yên.
Thông tin thêm:
Cách đi đến đó. Vịnh Xuân Đài thuộc địa phận hai huyện Sông Cầu và Tuy An nằm về phía đông bắc tỉnh Phú Yên. Theo hướng lộ trình từ Hồ Chí Minh ra Hà Nội, tại trung tâm thành phố Tuy Hòa của tỉnh Phú Yên, bạn đi theo quốc lộ 1A khoảng 45km về phía bắc, gặp dốc Găng là đến Vịnh Xuân Đài. Tuy Hòa cách TP. HCM 561 km.
Một số thắng cảnh khác nằm trong Vịnh Xuân Đài
- Hòn Yến: nằm sát cửa vịnh, diện tích khoảng 4 ha, trên đảo có những khối đá lớn dựng đứng, trước đây có rất nhiều chim yến đến làm tổ nên mới có tên gọi như thế.
- Cù lao Ông Xá: diện tích khoảng 10 ha đối diện Gành Đỏ, cách bờ biển khoảng 200 m. Phía đông Cù lao Ông Xá là mỏm đá dựng đứng, phía bắc có bãi cát trắng chạy dài. Cù lao Ông Xá như một pháo đài án ngữ trước Vũng Lắm.
- Đảo Nhất Tự Sơn: hình thể giống như chữ Nhất trong tiếng Hán nên gọi là Nhất Tự Sơn. Nhất Tự Sơn là hòn đảo đẹp nhất trong Vịnh Xuân Đài, đảo có diện tích 6 ha, nằm cách bờ biển khoảng 300m, khi thủy triều xuống có thể lội từ bờ ra đảo. Cả hòn đảo được che phủ bởi một rừng cây xanh tốt, trong đó có nhiều loại cây cổ thụ. Xung quanh đảo có nhiều vị trí thuận lợi để du ngoạn hay ngồi câu cá. Phía đông đảo có nhiều tảng đá chồng thành bậc như ghế ngồi, sát mép nước có nhiều khối đá nhô lên khỏi mặt nước chạy song song tạo nên những khe nước nhỏ. Hiện nay đảo Nhất Tự Sơn và vùng phụ cận đã được đầu tư thành một khu du lịch sinh thái được rất nhiều du khách đến thưởng ngoạn, nghỉ ngơi
TT - Sáng 19-6, Trung tâm dịch vụ du lịch Yến sào (Sanest Tourist) đã khai trương tour du lịch biển “Khám phá vịnh Xuân Đài - thắng cảnh thiên nhiên kỳ thú cấp quốc gia” tại thị xã Sông Cầu (tỉnh Phú Yên).
 |
| Khám phá vịnh Xuân Đài sáng 19-6 - Ảnh: Lê Minh |
Để phục vụ tour này, Sanest Tourist cung ứng ba tàu du lịch, mỗi chiếc có khả năng chở 50 hành khách.
Hành trình khám phá vịnh Xuân Đài kéo dài một ngày, được khởi đầu tại cảng cá Dân Phước, đi dọc qua các cảnh đẹp như mũi Động Tranh, mũi Gành Tuyến, vũng Me, vũng La và dừng chân tại bãi Ôm để du khách tắm biển, lặn ngắm san hô; buổi trưa du khách ăn cơm trên tàu neo ở biển.
DUY THANH
 | |
Tham quan bằng thuyền trên vịnh Xuân Đài - Ảnh: N.T
Xao lòng với vịnh Xuân ĐàiNúi non bao bọc và vươn mình ra biển tạo nhiều bãi biển, vịnh nhỏ trên vịnh Xuân Đài gây xao lòng du khách trong cái nhìn đầu tiên. Vịnh Xuân Đài mới được nhắc đến là một vịnh biển đẹp trên dải đất miền Trung, nhưng đã được nhiều người yêu biển biết đến trước đó. Đơn giản, đây là một vịnh đẹp thuần khiết mà khi nhắc đến, người ta dùng cụm từ “vẻ đẹp xao lòng” để diễn tả. Đến đây, du khách như quên hết những gì đã trải qua bởi vịnh Xuân Đài sững sờ trước mắt !
Nằm ngay bên Quốc lộ 1A, vịnh Xuân Đài như một nàng tiên còn vùi trong giấc ngủ dài. Những bãi biển ở Đà Nẵng, Nha Trang đã lấn át vịnh Xuân Đài cho đến khi người ta sực nhớ đến và quay lại ngắm nhìn. Vịnh rộng trên 13.000ha trải dài trên thị xã Sông Cầu và huyện Tuy An (tỉnh Phú Yên). Cửa vịnh rộng khoảng 4,4km; bờ vịnh dài đến 50km. Có những chỗ nước sâu đến 18m.
Ba mặt của vịnh là những dải núi bao bọc và vươn dài ra biển. Phần đá tiếp giáp với mặt biển bị sóng bào mòn, tạo những hình thù lạ mắt. Lần đầu tiên đến đây, mọi người đều ngỡ ngàng trước phong cảnh thiên nhiên hữu tình. Trên núi, cây và đá ôm nhau, chen chút nhau tạo những mảng xanh tươi mát. Nước biển xanh mênh mông. Đúng nghĩa là non xanh, nước biếc như tranh…
Từ xa xưa, vịnh Xuân Đài được biết đến rất sớm. Trong lịch sử nước nhà, quân Tây Sơn và nhà Nguyễn đã có một trận thủy chiến tại đây. Nơi đây từng là một trung tâm thương mại sầm uất trên biển và bờ. Người dân địa phương tự hào với vịnh biển này vì đã diễn ra một hoạt động ngoại giao lịch sử vào năm 1832. Khi đó, phái đoàn ngoại giao Hoa Kỳ mang thư của tổng thống nước này đến vịnh Xuân Đài gặp gỡ Ngoại lang Nguyễn Tri Phương (do vua Minh Mạng cử đến) để xin “giao hảo thong thương”. Vịnh Xuân Đài trở thành nơi ban giao đầu tiên giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.
Suốt một thời gian dài, khu vực này là thủ phủ của tỉnh Phú Yên. Ngoài ra, nơi đây còn lưu dấu những chiến công, lịch sử trong công cuộc mở đất và giữ gìn bờ cõi của cha ông… Mãi đến ngày 20-1-2011, vịnh Xuân Đài mới được công nhận là Di tích cấp Quốc gia và được chú trọng phát triển du lịch.
Tỉnh Phú Yên và các tỉnh lân cận nối tuyến du lịch đến vịnh này, tạo một sản phẩm mới cho du lịch miền Trung. Khi nhiều nơi bị quá tải và áp đặt nhiều công trình kiến trúc vào thiên nhiên thì Xuân Đài trở thành điểm đến hấp dẫn. Ở đó, du khách có thể tìm về thiên nhiên hoang sơ. Làng xóm sống chan hòa, chen chút, nhưng vẫn giữ được nét đẹp thuần khiết của thiên nhiên.
Xung quanh vịnh Xuân Đài có nhiều nơi để du khách dừng chân. Gành Đèn, một phần của dải núi Cây Me bao quanh vịnh, là những khối đá chất chồng lên nhau tạo thành một vị trí hiểm trở. Trên đỉnh có ngọn hải đăng để hướng dẫn tàu thuyền vào ban đêm nên người dân địa phương gọi là Gành Đèn.
Bãi biển Bình Sa là một bãi biển đẹp, rừng phi lao che phủ tạo điệu nhạc lòng biển cả làm hút hồn bao du khách. Nhiều ngọn núi nhô ra biển, chia mặt nước vịnh Xuân Đài thành nhiều vịnh nhỏ.
Dưới chân núi giáp biển hình thành những bãi tắm, bãi đá. Dưới chân Hòn Bồ và núi Mù U có các bãi Lỗ Tra, bãi Than, bãi Nhàu, bãi Bàng… Các bãi biển này có diện tích không lớn nhưng đủ để khách thư giãn, ngắm cảnh và trải nghiệm cuộc sống gần gũi với thiên nhiên, biển cả. Gần đó là những làng mạc, thị tứ nhỏ.
Làng An Thạnh dọc theo vịnh này có nghề ủ chượp nước mắm nổi tiếng miền Trung. Đến nay, người dân địa phương vẫn còn giữ nghề, dù không được phát triển mạnh mẽ như Phan Thiết - Bình Thuận hay Phú Quốc - Kiên Giang.
Vịnh Xuân Đài nằm trải dài và kết nối với các địa danh khác dọc theo Quốc lộ 1A của tỉnh Phú Yên tạo thành chuỗi điểm đến thú vị, như: Đầm Cù Mông, đầm Ô Loan, gành Đá Đĩa… Từ nay, du khách khi qua dải đất miền Trung phải ghé lại Phú Yên để dạo chơi cảnh sơn thủy hữu tình chứ không lướt qua như trước đây. Phú Yên đang dần hình thành nhiều khu du lịch sinh thái thân thiện với thiên nhiên. “Sinh sau, đẻ muộn” nhưng du lịch nơi đây hấp dẫn du khách không bởi tiện nghi mà là thiên nhiên hoang sơ và sạch sẽ.
Không chỉ cảnh đẹp mà hải sản nơi đây thuộc hàng “có tiếng” trong vùng. Sở hữu nhiều vịnh biển, đầm phá nên khu vực này là nơi trú ngụ, kiếm ăn của nhiều loài hải sản. Môi trường biển sạch nên chất lượng hải sản luôn được hạng cao trong lòng thực khách. Tại các đầm phá ở “xứ Nẩu”, ngư dân đã từng bắt nhiều loài hải sản, nhất là cua, ghẹ có trọng lượng đến vài ký mỗi con. Sò huyết đầm Ô Loan được xếp hạng nhất về chất lượng…
Theo DĨ THỊNH (Hậu Giang Online)
Vịnh Xuân Đài
.
Vịnh Xuân Đài là một thắng cảnh đẹp nằm bên quốc lộ 1A, thuộc địa phận các xã Xuân Thịnh, Xuân Phương, Xuân Thọ 1, Xuân Thọ 2 và thị trấn Sông Cầu (Sông Cầu) và hai xã An Ninh Đông, An Ninh Tây (Tuy An) của tỉnh Phú Yên, cách thành phố Tuy Hòa khoảng 50km về phía bắc.
 Vịnh Xuân Đài có diện tích mặt nước 130,45 km², được tạo ra nhờ dãy núi Cổ Ngựa chạy dài ra biển độ 15km tạo thành bán đảo Xuân Thịnh ôm lấy Vịnh Xuân Đài và đầm Cù Mông. Từ trên đỉnh dốc Găng (cao 500m nằm trên quốc lộ 1A, phía nam thị trấn Sông Cầu) nhìn xuống, du khách sẽ thấy Vịnh Xuân Đài có hình dáng rất giống đầu con kỳ lân với mặt đông nam hướng ra biển đông, 3 mặt còn lại được bao bọc bởi đồi núi, làng mạc, thôn xóm và rừng dừa bạt ngàn, bên trong Vịnh là những vũng biển, bãi tắm, đảo và bán đảo đẹp như: Vũng La, Vũng Sứ, Vũng Chào, cù lao Ông Xá, hòn Nhất Tự Sơn, Mũi Đá Mài, mũi Tai Mã... Nếu nhìn sang phía bắc dốc Găng, du khách sẽ nhìn thấy vườn cam nổi tiếng thơm ngon vào mùa trĩu quả, đã từng được tiến vua cùng với xoài Đá Trắng (Phú Yên). Tất cả khung cảnh nơi đây đã tạo nên một bức tranh sơn thủy hữu tình vừa hài hòa vừa nên thơ, vì thế Tam Thai đã tức cảnh đề thơ vịnh phong cảnh Xuân Đài (vào năm 1948): Xuân Đài bốn mặt núi sông liền Thắng cảnh nước non để dấu truyền Thánh đế đền xưa nêu dấu tích Tiên Châu chốn cũ hội thương thuyền Hai sông giáp một triều lên xuống Ba mặt gành đôi đá ngửa nghiêng Trùng điệp dương xanh lồng cát trắng Rừng cây nhân tạo giúp thiên nhiên Vịnh Xuân Đài không chỉ là một điểm du lịch với phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp, hấp dẫn mà còn là nơi ghi dấu nhiều sự kiện lịch sử. Khi vùng đất Phú Yên còn là vùng đất “Kimi” (chưa có ai quản lý), Vịnh Xuân Đài được xem là tiền đồn ngăn chặn sự quấy nhiễu của quân Chămpa, là điểm tiếp viện và vận chuyển lương thực cho quân Đại Việt cũng như nhận được sự tiếp tế nhanh chóng từ Qui Nhơn (Bình Định) vào. Bởi nơi đây có địa thế hiểm trở, là điểm nối kết thuận lợi giữa đất liền với biển khơi và là đầu mối giao lưu giữa Phú Yên với bên ngoài, trong thời kì mở đất, các tướng trấn thủ đất Phú Yên dưới thời chúa Nguyễn như: Văn Phong, Nguyễn Phúc Vinh đều đặt bản doanh tại đây. Vịnh Xuân Đài là một trong những căn cứ quân sự ở tỉnh Phú Yên của nghĩa quân Tây Sơn - Nguyễn Huệ, là nơi Nguyễn Ánh tập kết thuỷ binh đánh vào Phú Yên và là nơi dưỡng quân của Nguyễn Ánh trên đường tiến ra đánh phủ Qui Nhơn. Đây cũng là nơi thực dân Pháp thường cập tàu chiến vào để đánh phá nước ta. Trong Thế chiến thứ hai, vào tháng 4 năm 1945, tàu hải quân Đế quốc Nhật Bản tiến vào Vịnh Xuân Đài đánh chiếm với mục đích làm bàn đạp tiến sâu vào đất liền nhưng bị phi cơ của quân Đồng minh bắn chìm giữa Vịnh.  Hiện nay, Vịnh Xuân Đài là một trong những Vịnh của Việt Nam được các chuyên gia đánh giá có tiềm năng phát triển du lịch rất lớn. Nơi đây đang được quy hoạch để phát triển các loại hình du lịch nghỉ dưỡng, du lịch thể thao nước, du lịch sinh thái biển… Đặc biệt, tháng 9/2009, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch giao Cục Hợp tác quốc tế, Cục Di sản văn hóa, Tổng cục Du lịch phối hợp Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Phú Yên tổ chức khảo sát vịnh Xuân Đài để sớm công nhận Vịnh Xuân Đài là danh thắng cấp quốc gia và lập hồ sơ đề nghị công nhận là một trong những vịnh đẹp nhất thế giới. Thanh Hải biên tập
|
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét